شب قدر یکی از شب های با فضیلت است که اعمال عبادی آن در فقه بحث شده است

معنای شب قدر
شب قدر به یکی از شبهای ماه رمضان گفته می‌شود

شب قدر در قرآن و روایات
عنوان یاد شده در قرآن کریم به کار رفته و بر اساس مفاد برخی آیات و روایات متعدد در ماه رمضان واقع است و نیز خارج از سه شب نوزده، بیست و یک و بیست و سوم این ماه نیست؛ لیکن در تعیین آن از میان سه شب، به سبب اختلاف روایات، اختلاف است.

شب قدر در کلمات فقها
اکثر فقها شب بیست و سوم را شب قدر دانسته‌اند. برخی نیز هر سه شب را از مراتب شب قدر شمرده و گفته‌اند:هر یک از این سه شب به جهت تأثیر آن در سرنوشت انسان، شب قدر محسوب می‌شود.
در روایتی از امام صادق علیه السّلام آمده است:«شب نوزدهم، شب تقدیر (اندازه گیری کردن)، شب بیست و یکم، شب استوار ساختن (آنچه تقدیر شده) و شب بیست و سوم، شب امضا (نسبت به آنچه مستحکم شده) می‌باشد».

علت نامگذاری
علت نام گذاری این شب به شب قدر یا به جهت تقدیر امور سالانه، از خیر و شر، عمر و روزی و غیر آن در این شب است، یا شرافت و منزلت ویژه آن و یا تنگ شدن زمین به جهت فرود آمدن انبوه فرشتگان در زمین.
قدر بنابر احتمال نخست به معنای تقدیر و اندازه‌گیری یا حکم، و بنابر احتمال دوم، به معنای شرافت و بزرگی و بنابر احتمال سوم به معنای تنگ شدن است. البته احتمال نخست، بر حسب روایات و مناسبت با برتری این شب بر هزار شب به واقع نزدیک‌تر است. از احکام مرتبط با عنوان یاد شده در باب طهارت و صلات سخن گفته‌اند.

فضیلت شب قدر
به تصریح قرآن کریم، شب قدر، شب نزول قرآن کریم بر پیامبر اعظم صلّی اللَّه علیه و آله است. خدای متعال این شب را بهتر و برتر از هزار شب معرفی می‌کند که فرشتگان همراه روح (روح القدس) با اذن پروردگارشان به زمین فرود آمده و به محضر امام زمان علیه السّلام می‌رسند و آنچه را که در طول یک سال رخ می‌دهد، می‌نویسند.

آداب شب قدر
امور ذیل در شب قدر مستحب است:غسل کردن در آغاز شبهای نوزده، بیست و یک و بیست و سوم و نیز در آخر شب بیست و سوم؛ احیا و شب زنده داری به عبادت، بسیار دعا کردن ..
(ادامه)