• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سعید بن عبدالله حنفی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




سعید بن عبدالله حنفی از شهدای کربلا است.
[۲] حلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة، ج۱، ص۱۰۴.




برخى نام وى را سعد گفته ‌اند.


تاریخ، نخستین موضع ‌گیری سیاسی او را در ماجرای صلح امام حسن علیه السلام و معاویه به ثبت رسانده است. با این ‌که نظر شخصی وی مخالفت با صلح بود، امّا پس از گفت‌وگو و مشورت با امام حسین علیه السلام، قرار صلح را پذیرفت.


با شروع نهضت مبارک و انسان ‌ساز حسینی، سعید فعّالانه در آن شرکت جُست. او از آخرین فرستادگان مردم کوفه برای دعوت از امام حسین علیه السلام بود. به نقل برخی از مورخان، امام علیه السلام پاسخ نامه کوفیان را به وسیله سعید ارسال داشت.


با ورود مسلم بن عقیل علیه السلام- سفیر و نماینده امام حسین علیه السلام- به کوفه، شاهد حضور صادقانه او در کنار مسلم هستیم. در جلسه‌ ای از اهالی کوفه، که «عابس» و «حبیب» به حمایت از «مسلم» سخن گفتند، سعید نیز حمایت کامل و بی ‌دریغ خود را از «مسلم» ابراز داشت. به نوشته «سماوی»، سعید در مأموریتی از سوی «مسلم»، نامه ‌ای را به محضر امام حسین علیه السلام آورد و از آن پس، پیوسته در خدمت امام علیه السلام بود.


شب عاشورا، هنگامی که امام حسین علیه السلام به همراهانش اجازه بازگشت داد، سعید با گفتاری حماسی و شورانگیز وفاداری خود را این گونه ابراز داشت: «به خدا سوگند تو را وانگذاریم، تا خدا بداند که ما در غیاب پیامبرش، حق و حرمت او را درباره تو پاس داشته‌ ایم. سوگند به خدا، اگر بدانم که کشته می ‌شوم، سپس زنده می‌ شوم و آن‌ گاه سوزانده شده خاکسترم بر باد می ‌رود؛ و هفتاد بار با من چنین می ‌شود، از تو جدا نگردم تا پیش روی تو مرگ را دیدار کنم؛ و چگونه چنین نکنم؟ با این ‌که این یک کشته شدن است و در پی آن کرامتی که هرگز پایان نپذیرد. .


ظهر عاشورا سعید به اتفاق زُهیر بن قَین، در برابر امام علیه السلام جان خویش را سپر کردند، تا آن حضرت و جمعی از اصحاب نماز خوف را به جماعت خواندند. بعد از اقامه نماز، که جنگ شدت یافته بود، سعید همچنان برای پاسداری از وجود شریف امام حسین علیه السلام خود را در معرض تیرهای دشمن قرار می ‌داد تا آن ‌که از فراوانی جراحات بر زمین افتاد؛ در حالی که با خود این گونه زمزمه می‌ کرد:
«پرودگارا بر آنان -سپاه دشمن- لعنت فرست، همانند لعنت بر عاد و ثمود. پروردگارا سلام مرا به پیامبرت برسان، و آنچه که من از درد و سوزش زخم‌ها کشیدم، به او ابلاغ فرما، که همانا من در پی پاداش تو، در راه یاری فرزندان پیامبرت، بودم». آن‌گاه روح بلندش به ملکوت اعلی پیوست. در پیکر شریفش به جز زخم ‌های شمشیر و نیزه، سیزده زخم تیر یافتند.
به گفته برخی منابع، سعید پیش از شهادت رو به امام حسین علیه السلام کرد و پرسید: ای فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آیا -به پیمانم‌- وفا کردم؟ امام فرمود: آری، تو پیشاپیش من در بهشت هستی.


اما بنابر آنچه که در پاره ‌ای مآخذ آمده است، شهادت سعید، در پی حمله وی به سپاه دشمن و پیکار در میدان نبرد اتفاق افتاده است.

۷.۱ - رجز سعید

همین مآخذ گفته ‌اند که او هنگام کارزار این گونه رجز می‌ خواند:
اقْدِمْ حُسَیْنُ الیَوْمَ تَلْقَ أحْمَدا • وَشَیْخَکَ الْخَیْر عَلِیّاً ذَا النَّدی•وَحَسَناً کَالْبَدْرِ وَافَی الأسْعُدا
در الفتوح و همچنین منابع دیگر، چند مصرع دیگر در ادامه رجز مذكور افزوده گردیده است.
در مقتل الحسین خوارزمی آمده است كه این رجز به« سوید بن عمرو بن ابی المطاع» نیز نسبت داده شده است.
ای حسین -علیه السلام‌-، پیش آی که امروز -جدّت‌- احمد صلی الله علیه و آله و سلم را دیدار می‌ کنی، و علی -علیه السلام‌- آن پدر و راهبر بزرگوار و بخشنده ‌ات را، و نیز حسن -علیه السلام‌- را که مانند بدرِ رخشان و از ستارگان برتر بود.


در فرازی از زیارت منسوب به ناحیه مقدسه، شرح حماسه، ایثار و اخلاص سعید، ستوده شده و مورد تحسین و تقدیر قرار گرفته است.
در زیارت ناحیه، نام سعید، سعد نوشته شده است.


۱. حسینی جلالی، محمدرضا، تسمة من قتل مع الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص.    
۲. حلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة، ج۱، ص۱۰۴.
۳. طوسی، محمد بن حسن، الرجال، ج۱، ص ۱۰۱.    
۴. ابن طاووس، علی بن موسی، الملهوف، ج۱، ص۱۵۳.    
۵. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۷.    
۶. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۴۹- ۱۵۰.    
۷. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۲۶۲.    
۸. کوفی، ابن اعثم، الفتوح، ج۵، ص۲۹-۳۰.    
۹. مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۸- ۳۹.    
۱۰. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۵۸.    
۱۱. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۲۴۱.    
۱۲. دینوری، ابن قتیبه، الاخبار الطُّوال، ج۱، ص۲۲۹- ۲۳۰.    
۱۳. یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۲.    
۱۴. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۲۸۳.    
۱۵. ابن طاووس، علی بن موسی، الملهوف، ج۱، ص۱۰۵- ۱۰۶.    
۱۶. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۲۱۶.    
۱۷. شمس الدین، محمدمهدی، انصار الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۹۰.    
۱۸. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۲۶۲.    
۱۹. مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۲، ص۳۸-۳۹.    
۲۰. دینوری، ابن قتیبه، الاخبار الطُّوال، ج۱، ص۲۲۹- ۲۳۰.    
۲۱. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۲۱۶.    
۲۲. موسوی مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۴۵.    
۲۳. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۵.    
۲۴. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۲۱۷.    
۲۵. موسوی مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۴۷.    
۲۶. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۲۱۷.    
۲۷. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۴، ص۳۱۸.    
۲۸. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۳۵۰.    
۲۹. ابن طاووس، علی بن موسی، الملهوف، ج۱، ص۱۵۳.    
۳۰. سماوی، محمد بن طاهر، ابصار العین، ج۱، ص۲۱۷.    
۳۱. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۷.    
۳۲. موسوی مقرم، عبدالرزاق، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۲۱۳- ۲۱۴.    
۳۳. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۱۰۷.    
۳۴. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۸۵.    
۳۵. ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۱۱۲.    
۳۶. ابن اعثم، کوفی، الفتوح، ج۵، ص۱۰۹.    
۳۷. مجلسی، محمدتقی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۶.    
۳۸. بحرانی، عبدالله، العوالم، ج۱، ص۲۶۹.    
۳۹. خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۲، ص ۲۴.    
۴۰. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۷.    
۴۱. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۳۴۴.    
۴۲. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۷۰.    
۴۳. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۱۰۱، ص۲۷۲.    
۴۴. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۱.    



پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۱۸۳- ۱۸۵.    






جعبه ابزار