• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مظفر بن فضل العلوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مظفر بن فضل العلوی در سال ۵۸۴ ق/ ۱۱۸۸ م در عراق به دنیا آمد. وی متخصص در شعر و ادبیات می‌باشد.



«مظفر بن فضل بن جعفر علوی» در سال ۵۸۴ ق/ ۱۱۸۸ م در عراق، در شهر موصل، به دنیا آمد. وی برای تحصیل، به بغداد رفته و مدت زیادی در آن شهر اقامت گزید. در اواخر عمر، به زادگاه خویش بازگشت و در سال ۶۵۶ ق/ ۱۲۵۸ م، دیده از جهان فروبست.
از آنجا که در کتب تاریخ و تراجم، گزارش قابل توجه‌ای از زندگی نامه و سیره وی ارائه نشده است، از اوایل دوران حیات و زندگانی علمی او، اطلاع دقیقی در دست نیست.


اما از خلال مباحث کتاب وی با عنوان «نضرة الاغریض فی نضرة القریض» که پیرامون شعر و فضائل آن نوشته شده است، چنین برمی آید که شیخ ابامحمد بن ابی البرکات و ابن البقال المقری، از اساتید او بوده و مظفر در سال ۶۰۳ ق، از ایشان، روایت کرده است
[۱] نظرة الاغریض، ص۴۵۸.
همچنین می‌توان به این نکته پی برد که پدرش سهم به سزایی در تعلیم و تربیت وی داشته و مظفر از او نیز روایت نقل کرده است.
[۲] نظرة الاغریض، ص۳۴۷.

عموی مادر بزرگ پدری وی، محمد بن محمد بن عبدالله علوی حسینی، که به شیخ الشرف معروف بود، عالم به علم انساب بوده و تصانیف زیادی به وی منسوب شده است. وی حدود صد سال در موصل و بغداد زندگی کرده و عده‌ای احتمال داده‌اند که مظفر، از محضر وی نیز استفاده کرده باشد.
[۳] نهی عارف حسن، مقدمه نظره الاغریض.





۳.۱ - صفدی

الصفدی، در کتاب معروف خود با عنوان «الوافی»، ضمن ارائه شرح حال مختصری از وی و ذکر ابیاتی که منسوب به او می‌باشند، به این نکته اشاره کرده است که او، آشنا به فن شعر نیز بوده است.

۳.۲ - ابن علقمی

از دیگر نکاتی که در زندگی این نویسنده جلب توجه می‌نماید، صله دادن ابن علقمی، وزیر معتصم بالله، آخرین خلیفه عباسی، به وی می‌باشد و از آنجا که ابن علقمی، به علما و ادبا احترام ویژه‌ای قائل بود، مظفر نیز، از مقربین وی به شمار می‌آمد و چنین معروف است که در مجلسی از مجالس ابن علقمی، مظفر را به نوشتن کتابی در بیان حدود و فضلیت شعر تشویق نموده و او نیز امر وی را اجابت کرد و پس از نوشتن کتاب «نضره الاغریض» آن را به وی تقدیم نمود.
اثر دیگری که از این نویسنده می‌شناسیم، کتاب «الرساله العلویه» می‌باشد که در سه موضع از کتاب نضره الاغریض
[۴] نضره الاغریض، ص۲۱- ۲۶۸- ۴۴۱.
خود به آن اشاره نموده و متذکر شده است که آن را قبل از نضره الاغریض تالیف نموده است. این کتاب، پیرامون فصاحت بوده و حذو ابن سنان خفاجی از آن تحت عنوان «سر الفصاحه» یاد کرده است.


از شواهدی برمی آید که وی دارای مذهب تشیع بوده است، که از آن جمله است، روایت کردن او از برخی از علمای شیعی همچون ابن طباطبا در عیار الشعر
[۵] نضره الاغریض، ص۲۳۹-۴۴۹.
و نیز صله گرفتن او از ابن علقمی که برخی معتقد به شیعه بودن وی می‌باشند.


نضرة الاغریض فی نصرة القریض‌ (کتاب)


۱. نظرة الاغریض، ص۴۵۸.
۲. نظرة الاغریض، ص۳۴۷.
۳. نهی عارف حسن، مقدمه نظره الاغریض.
۴. نضره الاغریض، ص۲۱- ۲۶۸- ۴۴۱.
۵. نضره الاغریض، ص۲۳۹-۴۴۹.



نرم افزارتراث۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.



جعبه ابزار