حوض کوثر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
"كوثر" بر وزن "فوعل" وصفى است كه از "
کثرت" گرفته شده و به معناى "
خیر کثیر و فراوان" مى‌باشد. گستره‌ى معنايى اين واژه چنان وسيع و جامع است كه مصاديق بى‌شمارى از جمله "
خیر بى نهايت" را نيز مى‌تواند شامل شود.
براى واژه‌ى "كوثر" كه در
سوره مباركه كوثر آمده است، در
تفاسیر شیعه و
تفاسیر سنی معانى بسيارى براى "كوثر" ذكر شده است كه جملگى، از مصاديق همين
خیر کثیر مى‌باشند؛ مصاديقى چون:
۱. حوض و نهر كوثر...، ۲. مقام
شفاعت کبری در
روز قیامت، ۳.
نبوت، ۴.
حکمت و
علم، ۵.
قرآن، ۶. كثرت اصحاب و پيروان، ۷. كثرت
معجزات، ۸. كثرت
علم و
عمل، ۹.
توحید و ابعاد آن، ۱۰.
نعمت‌های خدا به
پیامبر (ص) در
دنیا و
آخرت، ۱۱. نسل كثير و ذريه فراوان كه در گذر
زمان باقى بمانند.
بى‌ترديد اين فراوانى ذريه و باقى ماندن
نسل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از وجود دختر والا گهر ايشان،
فاطمه ی
زهرا (س) نشأت گرفته است. پس بارزترين مصداق "
کوثر" وجود مبارك
حضرت زهرا (س) مى‌باشد. بيانگر اين حقيقت و شاهد اين واقعيت، شأن نزول و سياق آيات
سوره کوثر مى‌باشد . آرى وجود
فاطمه (س) منبع
خیر کثیر است كه هم باعث ماندگارى
رسالت پیامبر (ص) تا روز
رستاخیز شده است و هم عامل جاودانگى نسل پاك او.
از اين رو، با استناد به
روایات مربوط به حوض كوثر و
شأن نزول سوره كوثر و متن و سياق
آیات، مى‌توان نتيجه گيرى نمود: "
کوثر" داراى دو مصداق بارز، يكى در
دنیا و يكى در
آخرت است. مصداق دنيوى آن كه همان "
کوثر محمدی" است،
فاطمه ی
زهرا (س) است كه منشأ اولاد و ذريه و نسل پاك پيامبر (ص) است، كه ايشان و ذريه‌ى او مردم را در
دنیا از
معارف و
اخلاق و
احکام و آداب الاهى سيراب نموده‌اند و مصداق ديگر آن كه "
کوثر بهشتی" است، حوضى در بهشت است كه
علی (ع) و ديگر
امامان معصوم عليهم السلام ساقى آن مى‌شوند و كام تشنگان رهيده از
صحرای محشر را سيراب مى‌نمايد. البته اين كه چه رابطه و نسبتى بين "
کوثر محمدی" و "
کوثر بهشتی" وجود دارد، نياز به تعمّق و بررسى و مجال افزون ترى مى‌باشد. و شايد بتوان گفت
عقل و انديشه‌ى
انسان‌هاى معمولى از فهم و تصور آن عاجز است.
توصيفات حوض كوثر از زبان
رسول الله (ص): حوض كوثر نهرى است داراى خير كثير در
بهشت كه از حوضى مى‌ريزد و اطراف آن به عدد ستارگان
آسمان، ظروفى چيده شده است و امت من پس از ورود به
بهشت بر آن وارد مى‌شوند. در پيش من حوضى است به وسعت مدينه تا يمن يا وسعت مدينه تا عمان. كناره‌هاى آن از طلا است و
شراب (نوشيدنى) آن از برف و شير، سفيدتر و از عسل شيرين‌تر و از مِشك خوشبوتر است و بر سنگ‌هاى بزرگ
لؤلؤ و
مرجان جارى مى‌شود. هركس از آن بنوشد، هرگز تشنگى بر او عارض نشود و اولين كسانى كه بر آن وارد مى‌شوند،
مهاجران (از مكه به مدينه) فقير مى‌باشند. والى و ساقى آن، مولا،
امیرالمؤمنین،
علی (علیه‌السلام) است.
مؤمنان پس از نوشيدن از
آب کوثر اطراف
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) جمع شده و از ديدار يكديگر خشنود مى‌شوند.
چشمه‌ی کوثر از
ساق عرش است كه آن جا منزلگاه اوصيا (علیهم‌السلام) و شيعيان ايشان است و از آن جا با دو ناودان به حوض ريخته مى‌شود و سپس با دو نهر در
بهشت جريان مى‌يابد. براى هر پيامبرى در
بهشت نهرى است كه به خاطر
کثرت وارد شوندگان بر حوضشان بر يكديگر مباهات مى‌كنند، لكن من اميدوارم كه وارد شوندگان بر حوضم بيشتر از سايرين باشد.
امیرمؤمنان، (علیه‌السلام) فرمودند: "حوض كوثر ما مملوّ است و در آن دو نهر مى‌ريزد از
بهشت، يكى از چشمه‌ى تسنيم و ديگرى از چشمه‌ى معين".
و در حديث معتبر،
امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: كسى كه به درد آيد دل او از براى
مصیبت ما، فرحناك مى‌شود در وقتِ مردن، فرحى كه هرگز از دل او بيرون نمى‌رود تا در حوض كوثر بر ما وارد شود و كوثر خوشحالى مى‌كند؛ چون دوست ما بر او وارد مى‌شود. حتى آن كه به او مى‌چشاند از
لذت انواع خوردنى‌ها كه نمى‌خواهد از آن جا به جاى ديگر رود. هر كه از آن يك شربت بياشامد، هرگز تشنه نشده و بعد از آن هيچ گاه تعب نكشد. و آن به سردى
کافور و بوى
مشک و طعم
زنجیل است و از
عسل شيرين‌تر و از مسكه نرم‌تر و از آب ديده صاف‌تر و از عنبر خوشبوتر مى‌باشد. واز چشمه‌ى تسنيم
بهشت بيرون مى‌آيد. بر
نهرهای بهشت همه مى‌گذرد و بر روى سنگ ريزه‌ى مرواريد و ياقوت جارى مى‌شود و... . و هر ديده‌اى كه در مصيبت ما بگريد، البته شاد و خوشحال گردد به نظر كردن به كوثر، و آب مى‌دهند از آن همه‌ى دوستان ما را، اما به قدر محبت و متابعت ما، از آن
لذت مى‌برند و هر كه محبتش بيشتر است، لذتش بيشتر خواهد بود،... .
شايان ذكر است كه بدون شك
دوازده امام معصوم عليهم السلام، همگى در
روز قیامت، ساقى حوض كوثرند. چنان كه از
احادیث و براهين ظاهر است و
سیدالشهداء (ع) فرمودند: "و نحن وُلاة الحوض نسقى وُلاتنا؛ ماييم صاحبان حوض كوثر، سيراب مى‌نماييم دوستان خود را".
اسلام کوئیست،رواق اندیشه
