• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذهول (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: ذهول (قاموس قرآن (جلد ۳))
مقالات مرتبط: ذهول (مفردات‌نهج‌البلاغه).


ذُهول (به ضم ذال) از واژگان قرآن کریم به معنای نسیان و غفلت است. این واژه فقط یکبار در آیه ۲ سوره حج
[۱] حج/سوره۲۲، آیه۲.    
آمده است.


ذُهول
[۲] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۹.    
[۳] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۲.    
[۴] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۷۷.    
به معنای نسيان و غفلت است.
[۵] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۷۰۲.    


(يَوْمَ تَرَوْنَها تَذْهَلُ‌ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ)
[۶] حج/سوره۲۲، آیه۲.    
يعنى «روزى آن زلزله را بينى كه هر شيرده (اعمّ از زن و غيره) از بچّه شيرخوار غفلت می‌كند.» راغب می‌گويد: ذهول شغلى است كه موجب نسيان و اندوه باشد.
[۷] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۲.    

در نهج البلاغه خطبه ۲۱۹ آمده‌ : «حَتَّى فَتَرَ مُعَلِّلُهُ وَ ذَهَلَ‌ مُمَرِّضُهُ»
[۸] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۴۴، خطبه۲۲۰.    
[۹] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۳۶، خطبه۲۱۶.    
[۱۰] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۱، خطبه۲۲۱.    
«تا جائی كه تسليت دهنده‌اش خسته و پرستارش غفلت كند.»
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۳، خطبه۲۲۱.    
[۱۲] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۳] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۱.    
[۱۴] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۳۷.    
[۱۵] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۴۰.    
[۱۶] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۶۶.    
)
در صحیفه سجادیه دعای ۲۷ آمده‌ : «وَ أَذْهِلْ‌ قُلُوبَهُمْ عَنِ الِاحْتِيَالِ».
[۱۷] صحیفه سجادیه، ترجمه انصاریان، دعای۲۷، ص۱۵۳.    
يعنى: «قلوب و افكار مشركان را از چاره‌جوئى غافل ساز.»

اين كلمه در كلام اللّه عظيم فقط يكبار آمده است.

۱. ↑ حج/سوره۲۲، آیه۲.    
۲. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۹.    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۲.    
۴. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۷۷.    
۵. ↑ جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۷۰۲.    
۶. ↑ حج/سوره۲۲، آیه۲.    
۷. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۲.    
۸. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۴۴، خطبه۲۲۰.    
۹. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۳۶، خطبه۲۱۶.    
۱۰. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۱، خطبه۲۲۱.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۳، خطبه۲۲۱.    
۱۲. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۱.    
۱۳. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۱.    
۱۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۳۷.    
۱۵. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۴۰.    
۱۶. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۶۶.    
۱۷. ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه انصاریان، دعای۲۷، ص۱۵۳.    


قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ذهول»، ج۳، ص۲۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره حج
جعبه ابزار