... آن به فعل، حقیقی نیست. مراد این است که فاعل آن فعل، مستحقق ... فعل آن است که عقل انسان خوبی و بدی فعل ،استحقاق ستایش برای فعل ... نیکو و استحقاق نکوهش بر ای ... و به صیغه افعل التفضیل بوده، و لیكن حقیقت مطلب این است ...
... آن‌که به اختیار خود فاعلِافعالِ خویش گردد، امری که ناممکن ... ، آملی نتیجه می‌گیرد که فعلفعلِ خداست، اما از محل مربوط ... سخن او مبنی بر «الفعلُفِعْلُ اللهِ وَ هوَ فِعْلنا» همان سخن مولوی ... وجود در می‌یابند که فاعلحقیقی خداست و حس می‌کنند ...
... در خارج تحقیق پیدا می‌کند اعم از فعل اختیاری مانند ... استقلال در وجود، معیار فاعلحقیقی و ایجادی است و وجودی ... خارج نیست و هیچ فعلی از فعل او جدا و مستقل ... تصدیق خواهد شد؛ زیرا فاعل موجد، یک حقیقت بسیط است و از ... آن فاعل یک هویت وجودی ...
... ندارد، در فاعلیت نیز شریک ندارد. هر فاعل و سببی، حقیقت خود و ... تأثیر و فاعلیت خود را ... از او دارد. توحید افعالی ... در وجود، ملاک و معیار فاعلحقیقی و ایجادی است و وجودی ...
... آنها افعال خود را انجام می‌دهد و به خواستهای خود تحقق ... مُعِدّات احساس‌اند، اگرچه مدرِک حقیقی همان نفس است. نصیرالدین در ... عقیدۀ صدرالدین شیرازی، در ادراک، فاعلحقیقی نفس ناطقه است، بدین نحو ... گردد: محسوس بالقوه و محسوس بالفعل. محسوس بالفعل (از نظر ما آن ...
... انسان نیز فاعلافعال خویش نیست، افعال انسان نیز فعل خداوند می‌باشند ... را پذیرفته‌اند، ولی افعال اختیاری انسان را مخلوق ... افعال انسان به او واگذار شده است. ... نقد و تحقیق ... را تنها فاعلحقیقیافعال خیر و انسان را تنها فاعلحقیقی شر می ...
... : «الشریعة اقوالی و الطریقة افعالی و الحقیقة احوالی»؛ همچنین از پیامبر ... ولایت همانند حقیقت مشاهدۀ ذات، صفات و افعال در مظاهر است ... دارد: حقیقت، از این حیث که جامع فعل و انفعال است، ... آید. فاعلیتحقیقت در صورتها (تذکیر) یا جنبۀ باطن، و منفعل بودن حقیقت ( ...
... سخن ابوالبرکات این است که فاعلحقیقی و خالقِ مباشر همه موجودات ... خداوند فقط خالقِ مباشر و فاعلحقیقی یک چیز (= عقل اول) باشد ... شیء است، مبدأ اول را فاعلحقیقی می‌دانند و سلسله عقول ... حقیقی جسم، اتصال اضافی و عرضی دیگری داریم که همان اتصال بالفعل ...
