• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جذام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



یکی از انواع بیماریهای عفونی جذام می باشد که از آن در بابهاى صلات، تجارت، نکاح، ظهار، عتق و قصاص سخن رفته است.



نوعى بیمارىِ عفونى مزمن می باشد.


جذام -که به آن خوره و آکله نیز گفته مى‌شود- بیماری عفونی مزمنى است که ضایعاتى در پوست، مخاط و اعصاب ایجاد مى‌کند. به فرد مبتلا به این بیمارى «جذامى» گویند.




۳.۱ - امامت جماعت و جذام

احتیاط (واجب) آن است که صاحب مرض جذام و برص و کسی که حد شرعی خورده و توبه نموده است، امامت ننمایند و به آن‌ها اقتدا نشود.
امامت جماعت جذامى براى دیگران بنابر قول مشهور متأخران کراهت دارد. برخى، امامت جذامى را تنها براى غیر جذامى مکروه دانسته‌اند؛ بنابر این، امامت او براى دیگر جذامیان مکروه نخواهد بود.

۳.۲ - برده و جذام

مبتلا بودن برده به بیمارى جذام عیب به شمار مى‌رود و موجب ثبوت حق خیار براى خریدار آن مى‌گردد؛چنان که ابتلاى برده به آن پس از خرید تا یک سال، موجب ثبوت حقّ خیار براى خریدار است . در کفّاره، عتق کافر، مطلقا کفایت نمی‌کند؛ پس اسلام، در عتق شرط است؛ و... همچنین شرط است از عیوبی که موجب آزاد شدن قهری او می‌شود مانند کوری و جذام‌ و زمین‌گیر شدن و تنکیل (عقوبت شدید) سالم باشد؛ و بقیه عیوب مانعی ندارند. پس عتق کر و عتق لال و غیر این‌ها کفایت می‌کند و عتق عبد فراری اگرچه جایش معلوم نباشد مادامی‌که مرگ او را نداند، کفایت می‌کند. پس بیمارى جذام از اسباب قهرى آزادى برده است؛ از این رو، برده مبتلا به آن را نمى‌توان جهت کفاره آزاد کرد.

۳.۳ - ازدواج و جذام

وجود بیمارى جذام در زن قبل از ازدواج از عیوبى است که در صورت جهل به آن موجب ثبوت حق فسخ عقد نکاح براى مرد است. و اما آنچه بعد از عقد پیدا می‌شود اعتبار ندارد، چه قبل از وطی باشد یا بعد از آن. بنا بر اقوا «جذام» و «برص» از عیوب مرد که موجب خیار فسخ برای زن شود نیست. و برخى قدما، مرد‌ جذامى را نیز در این حکم ملحق به زن جذامى کرده‌اند .

۳.۴ - حضانت و جذام

به قول برخى، سلامت از بیمارى مسرى خطرناک، مانند جذام از شرایط حضانت کننده است؛ بنابر این، جذامى شایستگى حضانت را ندارد .

۳.۵ - قصاص و جذام

در اینکه عضو سالم در برابر عضو مبتلا به جذام قصاص مى‌شود یا نه، اختلاف است. برخى، در صورت نیفتادن چیزى از عضو مبتلا به جذام، قائل به قصاص شده‌اند. بلکه بینی سالم به جذام‌دار مادامی‌که چیزی از آن ریخته نشده باشد و اگر چیزی از آن ریخته باشد به‌اندازه‌ای که موجود است قصاص می‌شود.

۳.۶ - شهادت جذامی

شهادت صاحبان بیماری‌های تنفرآور، مانند کسانی که جذام‌ و برص دارند رد نمی‌شود.


۱. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۹۱، کتاب الصلاة، صلاة الجماعة، مسالة ۹.    
۲. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۳، ص۳۸۱.    
۳. عاملی، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقیة، ج۱،ص۴۰.    
۴. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۳، ص۲۵۹.    
۵. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۳، ص۲۹۷.    
۶. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۱۳۵، کتاب الکفارات، القول فی احکام الکفارات، مسالة۱.    
۷. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۴، ص۱۸۹.    
۸. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۳، ص۲۰۴.    
۹. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیلر الفسخ و التدلیس.    
۱۰. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۱۵، کتاب النکاح، القول فی العیوب الموجبة لخیلر الفسخ و التدلیس، مسالة ۳.    
۱۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۰، ص۳۳۱.    
۱۲. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۱، ص۲۸۷-۲۸۸.    
۱۳. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۲، ص۳۸۲.    
۱۴. حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۴، ص۱۰۱۰.    
۱۵. حلی، حسن بن یوسف، ارشاد الاذهان، ج۲، ص۲۰۷.    
۱۶. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۸۳، کتاب القصاص، القسم الثانی:فی قصاص ما دون النفس، مسالة ۲۸.    
۱۷. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۴۷۴، کتاب الشهادات، صفات الشهود، مسالة ۴.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۶۲.    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.






جعبه ابزار