• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌ابی‌ثابت ابومحمد ثابت بن علی کوفی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابن‌ابی‌ثابت ابومحمد ثابت بن علی کوفی (م حدود ۲۵۰ هـ)، از لغت‌شناسان و نحویان در قرن سوم هجری قمری و از اساتید در علوم قرآن و فقه بر مذهب اهل حدیث بود.



ابومحمد ثابت بن علی بن عبدالله کوفی، معروف به ابن‌ابی‌ثابت، رجال‌نویسان در نام پدر وی تردید کرده و آن‌را به شکل‌های مختلف آورده‌اند.
برخی همچون صفدی، سیوطی و خوانساری اتحاد وی با ثابت بن عبدالعزیز را محتمل دانسته‌اند.
او از بهترین شاگردان و وراق ابوعبید قاسم بن سلام بود و در شمار بزرگان کوفه قرار داشت. فردی لغت‌دان بود و فصیحان عرب را دیده و از آنان لغت اخذ کرده بود. همچنین در علم نحو و فقه بر مذهب اهل حدیث نیز دستی داشت. او از خطی زیبا برخوردار بود.


وفات ثابت بن علی را در حدود ۲۵۰ هـ ذکر کرده‌اند.


ابن‌ابی‌ثابت کتاب‌های متعددی دارد که نشان می‌دهد در علوم قرآن هم استاد بوده است. این آثار عبارت‌اند از:
خلق الانسان، الفرق بین تسمیة جوارح الانسان و تسمیة جوارح غیره من الحیوان (نسخه‌ای از آن در رباط موجود است)، الزجر و الدعاء، خلق الفرس (العروض)، الوحوش، مختصر العربیه لحن (العامة) فعل و افعل القرائات الناسخ و المنسوخ تفسیر غریب القرآن الشعر
[۱۲] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، ص۲۴۳.
و القوافی.


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۴] حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۲۲.



۱. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۰، ص۲۸۹.    
۲. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۴۸۱.    
۳. موسوی خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات، ج۲، ص۱۶۷.    
۴. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۲، ص۷۷۱.    
۵. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج۵، ص۲۳۴۳.    
۶. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۰۰.    
۷. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۹۵.    
۸. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۴۸۱.    
۹. زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۹۷.    
۱۰. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۴۹.    
۱۱. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۹۵.    
۱۲. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، ص۲۴۳.
۱۳. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۴۹.    
۱۴. حاجی خلیفه، مصطفى بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۲۲.
۱۵. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۰۰.    



پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۱۵، برگرفته از مقاله «ثابت بن علی بن عبدالله کوفی».






جعبه ابزار