• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌حنش ابوعبدالله‌ شرف‌الدین‌ محمد بن‌ یحیی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اِبْن‌ِ حَنَش‌، ابوعبدالله‌ شرف‌الدین‌ محمد بن‌ یحیی‌ بن‌ احمد بن‌ حنش‌ (ح‌ ۶۵۰ - ۷۱۹ق‌/۱۲۵۲- ۱۳۱۹م)، فقیه‌ و متکلم‌ زیدی‌ یمنی‌. است.



پدر وی‌ یحیی‌ و نیای‌ او احمد بن‌ سلطان‌ حنش‌ از فقیهان‌ یمن‌ بوده‌اند.
[۱] ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۹، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.



ابن‌ حنش‌ نزد پدر خود یحیی‌ بن‌ احمد (د ۶۹۷ ق/ ۱۲۹۸م) و عبدالله‌ بن‌ علی‌ بن‌ احمد اَکْوع‌ دانش‌ آموخت.


وی‌ تمایل‌ داشت‌ که‌ بین‌ اصول‌ و فروع‌ جمع‌ کند و مشکلات‌ علمی‌ را علت‌یابی‌ نموده‌ و تفاوت‌های‌ متشابهات‌ را دریابد. از این‌ رو او را "چراغ‌ راهنمای‌ طالبان‌ علم‌" و "زبان‌ متکلمان‌" و "امام‌ مجتهدان" نامیده‌اند.
[۲] ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۹-۴۱۰، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.

شوکانی‌
[۳] شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
وی‌ را مردی‌ زاهد و عابد و فصیح‌ و حاضرجواب‌ و ذوفنون‌ دانسته‌ است.


از شاگردان‌ معروف‌ وی‌ امام‌ مهدی‌ محمود بن‌ مطهر بن‌ یحیی‌ (د ۷۲۹ق‌/۱۳۲۹م‌) از پیشوایان‌ زیدیه‌ و مرتضی‌ بن‌ مفضل‌
[۴] ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۹-۴۱۰، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
و جماعتی‌ دیگر از بزرگان‌ را می‌توان‌ نام‌. برد.
[۵] شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.



وفات‌ وی‌ در ظفار واقع‌ شد و در الطفه در کنار قبر پدرش‌ به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.
[۶] ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۸، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
[۷] شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
[۸] زباره‌، محمد، ائمة الیمن‌، ج۱، ص۲۲۰، تعز، ۱۳۷۲ق‌/۱۹۵۲م.



۱. یاقوتة الغیاصة الجامعة لمعانی‌ الخلاصة النافعة بالادلة القاطعة، شرح‌ بر کتاب‌ الخلاصة النافعة احمد بن‌ حسن‌ رصّاص‌
[۹] ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۱، ص۴۰۹، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
که‌ گاه‌ با عنوان‌ الانوار المتألقة الساطعة فی‌ تلخیص‌ فوائد الخلاصة النافعة شناخته‌ می‌شود.
[۱۰] حبشی‌، عبدالله‌ محمد، مصادر الفکر الاسلامی‌ فی‌ الیمن‌، ج۱، ص۱۱۲، صنعا، مرکز الدراسات‌ الیمنیّة.
نسخه‌هایی‌ از آن‌ در آمبروزیانا و مکتبة الغربیه یمن‌ وجود دارد.
[۱۱] حبشی‌، عبدالله‌ محمد، مصادر الفکر الاسلامی‌ فی‌ الیمن‌، ج۱، ص۱۱۲، صنعا، مرکز الدراسات‌ الیمنیّة.

۲. التمهید و التیسیر فی‌ تحصیل‌ فوائد التحریر که‌ شوکانی‌
[۱۲] شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
آن‌ را التمهید و التفسیر لفوائد التحریر و بروکلمان‌ آن‌ را التمهید و التبصیر ضبط کرده‌اند، نسخه‌ای‌ از جلد دوم‌ این‌ کتاب‌ در آمبروزیانا موجود است.
۳. الیواقیت‌ المضیئة فی‌ غرائب‌ فقه‌ الائمة الزیدیة؛ نسخه آن‌ در جامع‌ الکبیر صنعا
[۱۳] رقیحی‌، احمد عبدالرزاق‌ و دیگران‌، فهرست‌ مخطوطات‌ مکتبة الجامع‌ الکبیر، ج۱، ص۱۲۴۲، صنعا، ۱۴۴۰ق‌/۱۹۸۴م.
موجود است.
هیچ‌ کدام‌ از آثار نامبرده‌ تاکنون‌ به‌ چاپ‌ نرسیده‌ است.


(۱) ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
(۲) حبشی‌، عبدالله‌ محمد، مصادر الفکر الاسلامی‌ فی‌ الیمن‌، صنعا، مرکز الدراسات‌ الیمنیّة.
(۳) رقیحی‌، احمد عبدالرزاق‌ و دیگران‌، فهرست‌ مخطوطات‌ مکتبة الجامع‌ الکبیر، صنعا، ۱۴۴۰ق‌/۱۹۸۴l.
(۴) زباره‌، محمد، ائمة الیمن‌، تعز، ۱۳۷۲ق‌/۱۹۵۲l.
(۵) شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹l.


۱. ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۹، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
۲. ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۹-۴۱۰، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
۳. شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
۴. ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۹-۴۱۰، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
۵. شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
۶. ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۴، ص۴۰۸، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
۷. شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
۸. زباره‌، محمد، ائمة الیمن‌، ج۱، ص۲۲۰، تعز، ۱۳۷۲ق‌/۱۹۵۲م.
۹. ابن‌ ابی‌ الرجال‌، احمد، مطلع‌ البدور و مجمع‌ البحور، ج۱، ص۴۰۹، میکروفیلم‌ دارالکتب‌، شم ۴، ص۱۶.
۱۰. حبشی‌، عبدالله‌ محمد، مصادر الفکر الاسلامی‌ فی‌ الیمن‌، ج۱، ص۱۱۲، صنعا، مرکز الدراسات‌ الیمنیّة.
۱۱. حبشی‌، عبدالله‌ محمد، مصادر الفکر الاسلامی‌ فی‌ الیمن‌، ج۱، ص۱۱۲، صنعا، مرکز الدراسات‌ الیمنیّة.
۱۲. شوکانی‌، محمد، البدر الطالع‌، ج۲، ص۲۷۷، قاهره‌، ۱۳۴۸ق‌/۱۹۴۹م.
۱۳. رقیحی‌، احمد عبدالرزاق‌ و دیگران‌، فهرست‌ مخطوطات‌ مکتبة الجامع‌ الکبیر، ج۱، ص۱۲۴۲، صنعا، ۱۴۴۰ق‌/۱۹۸۴م.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۳، ص۱۱۲۰.    






جعبه ابزار