• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌قاضی‌ شهبه‌ شمس‌الدین‌ ابوعبدالله‌ محمد بن‌ عمر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوعبدالله‌ محمد بن‌ عمر بن‌ محمد بن‌ عبدالوهاب‌، فقیه‌ و نحوی‌، یکی از شخصیت‌های خاندان اِبْن‌ِ‌قاضی‌ِ شُهْبه‌، می‌باشد. ابن‌قاضی شهبه عنوان‌ خاندانی‌ شافعی‌مذهب ‌که‌ در سده‌های‌ ۷-۹ق‌/۱۳- ۱۵م‌ در دمشق ‌می‌زیسته‌اند.



ابوعبدالله‌ محمد بن‌ عمر بن‌ محمد بن‌ عبدالوهاب‌، ملقب‌ به‌ شمس‌الدین‌ و معروف‌ به‌ ابن‌قاضی‌ شهبه‌ و یا به‌ گفته ابن‌ ایاس‌،
[۱] محمد ابن‌ ایاس‌، بدائع‌ الزهور، ج۱، ص۲۸۱، به‌ کوشش‌ محمد مصطفی‌، قاهره‌، ۱۴۰۳ق‌/ ۱۹۸۳م‌.
ابن‌قاضی‌ الجبل‌ (۶۹۴ -۷۸۳ق‌/۱۲۹۵-۱۳۸۰م‌).


وی‌ فقه ‌و نحو را نزد عموی‌ خود کمال‌الدین‌ عبدالوهاب‌ و نیز برهان‌الدین‌ فزاری‌ آموخت‌ و در حلقه درس‌ عموی‌ خود به‌ عنوان‌ مُعید، درس‌ را برای‌ شاگردان‌ تکرار می‌کرد. او کتاب‌ الاموال‌ ابوعُبَید را در ۸ سالگی‌ نزد ابوجعفر ابن‌ موازینی‌ فراگرفت‌ و از گروهی‌ دیگر حدیث‌ آموخت‌.
[۲] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۵۱، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
[۳] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص ۳۶۶، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
[۴] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌ ، ج۳، ص۲۲۴ ، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.



وی‌ در ۷۲۶ق‌ که‌ عمویش‌ درگذشت‌، به‌ جای‌ او به‌ تدریس ‌ پرداخت‌ و تا بعد از ۷۷۰ق‌ به‌ تدریس‌ مشغول‌ بود. او نخست‌ در مدرسه شامیه البَرّانیه‌ سمت‌ معید داشت‌، اما بعداً خود مستقلاً به‌ تدریس‌ پرداخت‌ و در اواخر عمر حدود یک‌ سال‌ و ۳ ماه‌ در مدرسه مذکور تدریس‌ کرد و جمع‌ بسیاری‌ از علما و بزرگان‌ مانند: ابن‌ خطیب‌ یبرود، عماد بن‌ کثیر، شهاب‌ اذرعی‌ و شماری‌ دیگر از وی‌ دانش‌ آموختند؛
[۵] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۹، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
[۶] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۵۱، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
[۷] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۹۶، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
[۸] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۹۷، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
[۱۱] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۴، ص۱۰-۱۱، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
وی‌ در ۷۷۹ق‌ به‌ تدریس‌ در مدرسه شامیة البرانیه‌ پرداخت‌ و پس‌ از چندی‌ کناره‌گیری‌ نمود.
[۱۳] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۸۱، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
او چون‌ درگذشت‌، در مقبره باب‌الصغیر کنار قبر عموی‌ خود کمال‌الدین‌ به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.
[۱۵] ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۵۲، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.



۱. محمد ابن‌ ایاس‌، بدائع‌ الزهور، ج۱، ص۲۸۱، به‌ کوشش‌ محمد مصطفی‌، قاهره‌، ۱۴۰۳ق‌/ ۱۹۸۳م‌.
۲. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۵۱، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۳. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص ۳۶۶، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۴. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌ ، ج۳، ص۲۲۴ ، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۵. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۹، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۶. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۵۱، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۷. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۹۶، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۸. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۹۷، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۹. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۱۷۳.    
۱۰. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۱۷۳.    
۱۱. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۴، ص۱۰-۱۱، به‌ کوشش‌ عبدالعلیم‌ خان‌، حیدرآباد دکن‌، ۱۳۹۸ق‌/۱۹۷۸م‌.
۱۲. احمد ابن‌حجر عسقلانی‌، انباء الغمر، ج۱، ص۲۲۸.    
۱۳. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۴۸۱، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.
۱۴. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، طبقات‌ الشافعیه، ج۳، ص۱۷۳.    
۱۵. ابوبکر ابن‌قاضی‌ شهبه‌، تاریخ‌، ج۳، ص۵۲، به‌ کوشش‌ عدنان‌ درویش‌، دمشق‌، ۱۹۷۷م‌.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌قاضی شهبه»، ج۴، ص۱۶۲۷.    






جعبه ابزار