• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اجماع مدرکی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


اجماع مدرکی به اتفاق نظر فقها با وجود دلیل قابل استناد در مسئله اطلاق می‌شود.


اجماع مدرکی اجماع با مستند معلوم را گویند که از آن در اصول فقه مبحث حجج و امارات بحث شده است.
اجماع مدرکی، مقابل اجماع تعبدی می‌باشد و عبارت است از اتفاق علما در مسئله‌ای که در مورد آن دلیل یا اصلی وجود دارد و علم یا احتمال آن هست که اتفاق کنندگان به آن دلیل یا اصل به عنوان مدرک نظر خود استناد نموده باشند. اجماع مدرکی فاقد اعتبار و ارزش است، زیرا حجیت آن بستگی به اعتبار مدرک آن دارد؛ یعنی باید به اصل مدرک و مستند حکم مراجعه کرد و در صورت اعتبار مدرک، براساس آن عمل نمود.
[۱] الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۲، ص۵۴-۵۳.    
[۲] مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۱۹۵.    
[۳] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۰۲.    
[۴] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۱۳۶.    
[۵] منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۲۰۱.


اجماع مدرکی که مقابل اجماع تعبدی است، حجت نيست؛ زيرا حجيت اجماع از جهت کشف قول معصوم عليه‌السلام است و از آن جا که مستند اجماع مدرکی يعنی دلیل لفظی و يا غير لفظی، معلوم و در دسترس فقیه می‌باشد می‌تواند بدان مراجعه کند؛ تا اگر آن دليل نزد وی معتبر باشد، طبق آن فتوا دهد و گرنه آن را ردّ کند.
[۶] سبحانی، جعفر، الموجز فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۷۱.    
[۷] مروج جزائری، محمدجعفر، منتهی الدرایه، ج۴، ص۳۸۶.    


۱. ↑ الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۲، ص۵۴-۵۳.    
۲. ↑ مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۱۹۵.    
۳. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۰۲.    
۴. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۱۳۶.    
۵. ↑ منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۲۰۱.
۶. ↑ سبحانی، جعفر، الموجز فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۷۱.    
۷. ↑ مروج جزائری، محمدجعفر، منتهی الدرایه، ج۴، ص۳۸۶.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۹۵، برگرفته از مقاله «اجماع مدرکی».    
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص ۲۷۹.    


رده‌های این صفحه : اجماع | اصول فقه
جعبه ابزار