• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استحقاق ذم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



صلاحیت شخص برای نکوهش، به سبب عدم التزام به اوامر و نواهی را استحقاق ذم گویند.



استحقاق ذم به معنای حکم عقل و عقلا به صلاحیت شخص برای نکوهش می‌باشد؛ یعنی شخصی به خاطر انجام اموری که نزد عقل و عقلا نامطلوب و نکوهیده است، مانند ظلم کردن، سزاوار نکوهش می‌گردد.


ذم در لغت، به معنای نکوهیدن، و در اصطلاح، به معنای سخنی است که بر پایین بودن مقام و رتبه شخص مذموم در نزد نکوهش کننده دلالت می‌کند.


سبب استحقاق ذم، انجام فعل قبیح و ناپسند و اخلال به واجبات است.


در این که متجری، به خاطر نیت خود مستحق ذم است، اختلافی نیست، ولی در این که علاوه بر آن، مستحق عقوبت نیز می‌باشد، اختلاف است.


برخی معتقدند استحقاق ذم یا عین استحقاق عقاب است یا ملازم آن.
[۲] مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص ۱۴۶-۱۴۵.
[۴] محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج۲، ص ۸۳-۸۲.



۱. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص۲۱۸.    
۲. مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص ۱۴۶-۱۴۵.
۳. حکیم، محمد سعید، المحکم فی اصول الفقه، ج۲، ص۱۶۷.    
۴. محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج۲، ص ۸۳-۸۲.
۵. رشتی، حبیب الله بن محمد علی، بدایع الافکار، ص۳۲۹.    
۶. اصفهانی، محمد تقی بن عبد الرحیم، هدایة المسترشدین فی شرح معالم الدین، ص۱۹۲.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۵۷، برگرفته از مقاله «استحقاق ذم».    



جعبه ابزار