• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استوانه وفود

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



استوانه وفود به مکان دیدار پیامبر (صلی الله علیه و اله) با نمایندگان قبایل عرب در مسجدالنبی اطلاق می‌شود.



این ستون، موازی ستون‌های محرس و سریر قرار دارد و به ضریح مطهر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پیوسته است.
[۱] المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، ص۴۳.
برخی آن را پشت ستون محرس از سوی شمال و سومین ستون از سوی قبله معرفی کرده‌اند.


وفد به معنای نماینده است و به کسی که از سوی شخصی یا گروهی به حضور صاحب منصبی می‌رسد، «وافد» گویند. وافد پیش از قوم و مردم خود، نزد مقام عالی رتبه می‌رود.به هیئت نمایندگی اعزامی از سوی قبایل، وفود (جمع وفد) گفته می‌شد و از این رو، ستون یاد شده به این نام خوانده شده است.
[۴] المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، ص۴۳.



در پی فتح مکه به سال هشتم ق. و فروریختن بزرگ‌ترین پایگاه شرک، پیوسته وفدهایی از قبایل دور و نزدیک جزیرة العرب برای اعلان اسلام آوردن خود یا بستن پیمان با دولت اسلامی مدینه بدین شهر روانه می‌شدند. به این سبب، در منابع سیره و تاریخ ، سال نهم ق. به «عام الوفود» شهرت یافت. رسول خدا (صلی الله علیه واله) کنار همین ستون با این تازه واردان دیدار می‌کرد و به گفت وگو می‌نشست.
[۶] الدرة الثمینه، محمد محمود نجاری، ص۲۹۸.
[۷] التعریف بما آنست الهجره، محمد مطری، ص۳۱.
نام وفدهای بسیار در منابع سیره آمده است.


این استوانه اکنون نیز به همین نام خوانده می‌شود. «ستون قلاده» یا «مجلس قلاده» نام دیگر استوانه وفود است؛ زیرا برجستگان صحابه
[۱۴] التعریف بما آنست الهجره، محمد مطری، ص۳۱.
[۱۵] المغانم، محمد فیروزآبادی، ج۱، ص۴۰۳.
پیرامون آن حلقه می‌زده و همچون قلاده یعنی گردن بند، آن را در میان می‌گرفته‌اند.
[۱۷] اخبار المدینه، ابن زباله، ص۱۰۳.
[۱۹] المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، ص۴۳.
البته نام مشهورش که اکنون نیز بر آن نقش بسته، همان «اسطوانة الوفود» است. الوفاده نام دیگر این ستون است
[۲۰] کتاب فی احوال الحرمین الشریفین، ص۹۵.
[۲۱] موسوعة مکة المکرمه، احمد زکی یمانی، ج۲، ص۴۴۲.
که گویا برای اختصار به کار می‌رفته است.
[۲۲] موسوعة مکة المکرمه، احمد زکی یمانی، ج۲، ص۴۴۰.



اخبار المدینه: ابن زباله (م. ۱۹۹ق.) ، به کوشش صلاح عبدالعزیز، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۴ق؛ التعریف بما آنست الهجره: محمد المطری (م. ۷۴۱ق.) ، بیروت، المکتبة العلمیه، ۱۴۰۲ق؛ الدرة الثمینه: محمد محمود النجاری (م. ۶۴۳ق.) ، به کوشش صلاح الدین، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۶ق؛ السیرة النبویه: ابن هشام (م. ۲۱۳/۲۱۸ق.) ، به کوشش محمد محیی الدین، مصر، مکتبة محمد علی صبیح، ۱۳۸۳ق؛ الطبقات الکبری: ابن سعد (م. ۲۳۰ق.) ، بیروت، دار صادر؛ کتاب فی احوال الحرمین الشریفین: ناشناس، مکه، مکتبة نزار مصطفی الباز، ۱۴۱۸ق؛ مجمع البحرین: الطریحی (م. ۱۰۸۵ق.) ، به کوشش الحسینی، تهران، فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۸ق؛ المعالم الاثیره: محمد محمد حسن شراب، ترجمه: شیخی، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش؛ المغانم المطابه: محمد الفیروزآبادی (م. ۸۱۷ق.) ، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۳ق؛ موسوعة مکة المکرمة و المدینة المنوره: احمد زکی یمانی، مؤسسة الفرقان، ۱۴۲۹ق؛ وفاء الوفاء: السمهودی (م. ۹۱۱ق.) ، به کوشش السامرائی، مؤسسة الفرقان، ۱۴۲۲ق.


۱. المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، ص۴۳.
۲. وفاء الوفاء، سمهودی، ج۲، ص۴۵ و ۴۶.    
۳. مجمع البحرین، طریحی، ج۴، ص۵۲۵، «وفد».    
۴. المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، ص۴۳.
۵. السیرة النبویه، ابن هشام، ج۴، ص۹۸۵.    
۶. الدرة الثمینه، محمد محمود نجاری، ص۲۹۸.
۷. التعریف بما آنست الهجره، محمد مطری، ص۳۱.
۸. السیرة النبویه، ابن هشام، ج۳، ص۵۹۱.    
۹. السیرة النبویه، ابن هشام، ج۴، ص۹۲۵.    
۱۰. السیرة النبویه، ابن هشام، ج۴، ص۹۶۴.    
۱۱. الطبقات، ابن سعد، ج۱، ص۲۲.    
۱۲. الطبقات، ابن سعد، ج۱، ص۱۱۶.    
۱۳. الطبقات، ابن سعد، ج۱، ص۱۶۴.    
۱۴. التعریف بما آنست الهجره، محمد مطری، ص۳۱.
۱۵. المغانم، محمد فیروزآبادی، ج۱، ص۴۰۳.
۱۶. وفاء الوفاء، سمهودی، ج۲، ص۴۵ و ۴۶.    
۱۷. اخبار المدینه، ابن زباله، ص۱۰۳.
۱۸. وفاء الوفاء، سمهودی، ج۲، ص۴۵ و ۴۶.    
۱۹. المعالم الاثیره، محمد محمد حسن شراب، ص۴۳.
۲۰. کتاب فی احوال الحرمین الشریفین، ص۹۵.
۲۱. موسوعة مکة المکرمه، احمد زکی یمانی، ج۲، ص۴۴۲.
۲۲. موسوعة مکة المکرمه، احمد زکی یمانی، ج۲، ص۴۴۰.



حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله«استوانه وفود».    



جعبه ابزار