• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اصالت عدم اشتراک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نفی احتمال وضع ثانوی برای یک لفظ می باشد.



اصالت عدم اشتراک، از اصول لفظی است و کاربرد آن در جایی است که لفظی برای معنایی وضع شده و در معنای دیگری هم استعمال می‌شود، به گونه‌ای که احتمال داده می‌شود واضع، لفظ را برای معنای دوم هم وضع کرده باشد تا مشترک لفظی باشد. در چنین مواردی به کمک اصالت عدم اشتراک، احتمال وضع ثانوی منتفی می‌گردد.


برای مثال، صیغه امر برای وجوب وضع شده و در معنای دیگری مثل ندب هم به کار رفته و مکلف یقین به وضع ثانوی ندارد، ولی احتمال می‌دهد که واضع صیغه امر را برای معنای ندب هم وضع کرده باشد تا مشترک لفظی شود؛ در این مورد با تمسک به اصالت عدم اشتراک، این احتمال نفی می‌گردد.


در مورد اصالت عدم اشتراک، مادامی که اشتراک ثابت نشده باشد، لفظ بر معنای اول آن حمل می‌گردد و با اثبات اشتراک، لفظ در هیچ یک از معانی تعین پیدا نمی‌کند و مجمل باقی می‌ماند، مگر آن که قرینه‌ای ( قرینه معینه ) در کار باشد.


مدرک حجیت اصالت عدم اشتراک، بنای عقلا است.
[۷] تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۳۲.



۱. اصول الفقه، محمد رضا، مظفر، ج۱، ص۳۷.    
۲. اصطلاحات الاصول، مشکینی، علی، ص۵۷.    
۳. الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة، اصفهانی، محمد حسین، ص۴۱.    
۴. بدایع الافکار، رشتی، حبیب الله بن محمد علی، ص۶۹.    
۵. بدایع الافکار، رشتی، حبیب الله بن محمد علی، ص۹۹.    
۶. معارج الاصول، محقق حلی، جعفر بن حسن، ص۵۰.    
۷. تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۳۲.



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۹۹، برگرفته از مقاله «اصالت عدم اشتراک».    


رده‌های این صفحه : اصول لفظی




جعبه ابزار