• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امثال سایر قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به مثل‌های قرآنی رایج در گفتگوهای روزانه، واژه امثال سایر قرآن اطلاق می‌شود.



از آغاز تاریخ اسلام ، برخی آیات و فقرات از نظر کمال بلاغت و انسجام و سهولت بیان و عمق معانی، نزد عرب و عجم ضرب المثل و زبانزد عام و خاص شده و در گفتگوهای روزانه مردم شاهد مثال قرارگرفته است.
گاهی یک جمله کوتاه ( نثر یا نظم) شامل پند و دستور یا یک قاعده اخلاقی است که مورد توجه خاص و عام قرار می‌گیرد و به دلیل سادگی، روانی و ایجاز ، همگان آن را به کار می‌برند که به آن «ضرب المثل» (مثل سایر) گفته می‌شود.
برخی گفته‌اند منظور از مثل سایر، صورتی زنده از واقعه خارجی یا خیالی است که با کلماتی اندک و گویا ادا و همانند نشانه برای درک دیگر وقایع به کارگرفته شود.


شمس الخلافه در کتاب الآداب ، فهرستی از آیاتی را تهیه کرده که در قرن ششم در سراسر ممالک اسلامی یا لااقل در مصر ، صورت مثل به خود گرفته است و برخی از آن‌ها همچنان زبانزد مسلمانان است.
برخی نیز فهرستی شامل ۲۴۵ مثل از امثال سایر قرآن گردآوری کرده‌اند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. (الحمد لله رب العالمین) ؛
۲. (فی قلوبهم مرض فزادهم الله مرضا...) ؛
۳. (... صم بکم عمی فهم لا یعقلون...) ؛
۴. (... قضی الامر...) ؛
۵. (... فبهت الذی کفر...) ؛
۶. (... هذا فراق بینی وبینک...) ؛
۷. (... نور علی نور...) .
[۹] میرخلیلی، احمد، مثل درقرآن کریم، ص۴۲.
[۱۰] حکمت، علی اصغر، امثال قرآن (فصلی از تاریخ قرآن کریم)، ص۶۶-۶۷.
[۱۱] حکمت، علی اصغر، امثال قرآن (فصلی از تاریخ قرآن کریم)، ص۴۸.
[۱۲] اسماعیلی، اسماعیل، تفسیر امثال القرآن، ص۶۴۳.
[۱۳] اسماعیلی، اسماعیل، تفسیر امثال القرآن، ص۴۵۱.



۱. حمد/سوره۱، آیه۱.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۰.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۱۷۱.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۲۱۰.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۲۵۸.    
۶. کهف/سوره۱۸، آیه۷۸.    
۷. نور/سوره۲۴، آیه۳۵.    
۸. زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن، ج۱، ص۴۸۶-۴۹۵.    
۹. میرخلیلی، احمد، مثل درقرآن کریم، ص۴۲.
۱۰. حکمت، علی اصغر، امثال قرآن (فصلی از تاریخ قرآن کریم)، ص۶۶-۶۷.
۱۱. حکمت، علی اصغر، امثال قرآن (فصلی از تاریخ قرآن کریم)، ص۴۸.
۱۲. اسماعیلی، اسماعیل، تفسیر امثال القرآن، ص۶۴۳.
۱۳. اسماعیلی، اسماعیل، تفسیر امثال القرآن، ص۴۵۱.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «امثال سایر قرآن».    



جعبه ابزار