• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نجز (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




نَجَز (به فتح نون و جیم) از واژگان نهج البلاغه به معنای وعده، وفا کردن به آن است. اِنجاز به معنای حاجت و بر آوردن حاجت است. نَجْز مثل عقل به معنای حاضر شدن و رسیدن وعده است و مثل شَرِف به معنای منقضی و تمام شدن می‌باشد. این واژه پنج بار در نهج البلاغه آمده است.



نَجَز به معنای وعده، وفا کردن به آن است، اِنجاز به معنای حاجت و بر آوردن حاجت است. نَجْز: (مثل عقل) به معنای حاضر شدن و رسیدن وعده است و مثل شَرِف به معنای منقضی و تمام شدن می‌باشد.


امام علی (علیه‌السلام) به عمر بن الخطاب می‌گوید: «وَنَحْنُ عَلَى مَوْعُود مِنَ اللهِ، وَاللهُ مُنْجِزٌ وَعْدَهُ، وَنَاصِرٌ جُنْدَهُ.» «ما در وعده خدا (بر گسترش اسلام) هستیم، خداوند به وعده خود وفا کننده و به لشکر خود یاری‌کننده است.» (شرح‌های خطبه: )
در رابطه با بعثت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده: «إِلَى أَنْ بَعَثَ اللهُ سُبْحَانَهُ مُحَمَّداً(صلى الله عليه وآله) لاِِنْجَازِ عِدَتِهِ وَتَمامِ نُبُوَّتِهِ» «تا آنکه خدا آن حضرت را بر انگیخت برای وفا به وعده خود و اتمام حلقه نبوّت و رسالت (شرح‌های خطبه: )
درباره عذاب برزخ فرموده: «وَأَعْظَمُ مَاهُنَالِكَ بَلِيَّةً نُزُلُ الْحَمِيم....لاَ فَتْرَةٌ مُرِيحَةٌ، وَلاَ دَعَةٌ مُزِيحَةٌ، وَلاَ قُوَّةٌ حَاجِزَةٌ، وَلاَ مَوْتَةٌ نَاجِزَةٌ.» «بزرگترین بلا در آن، نزول آب جوشان است، نه فترت و قطع عذاب هست که راحت دهنده باشد و نه ترک شدنی هست که عذاب را از بین ببرد و نه قدرتی هست که از عذاب باز دارد و نه مرگی وجود دارد که قطع کننده و تمام کننده آن طور زندگی باشد.» (شرح‌های خطبه: )


واژه نجز پنج بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۱۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۱۲، خطبه ۱۴۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۳۹، خطبه ۱۴۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۰۳، خطبه ۱۴۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۰۷، خطبه ۱۴۶.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۵۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۶۱.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۶۴۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۵۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۱۰۰.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۵، خطبه ۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۸، خطبه ۱.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴، خطبه ۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۱، خطبه ۱.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۴۰۶.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۲۲۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۶۳.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۱۶.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۶۱، خطبه ۸۲.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۴۳، خطبه ۸۱.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۱۳، خطبه ۸۳.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۹، خطبه ۸۳.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۳.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶۳.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۴۴۶.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۳۵.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۲۷۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نجر»، ج۲، ص۱۰۱۵.    






جعبه ابزار