• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امر ارشادی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



امر ارشاد کننده به حکم عقل یا به مقدّمیت متعلق آن برای چیز دیگر را امر ارشادی گویند.



امر ارشادی، که مقابل امر مولوی می‌باشد، امری است که یا به حکم عقل ارشاد می‌کند، مانند: «اطیعوا الله» و یا به وجود مصلحت در چیزی ارشاد می‌کند که متعلق امر، وسیله‌ای برای دست یابی و یا اشاره به آن است، مانند: ارشاد به شرطیت یا جزئیت. بنابراین، در جمله «اَطِیعُوا اللهَ»، امر (اَطِیعُوا) به حکم عقل ارشاد می‌کند، زیرا عقل به طور مستقل بر وجوب اطاعت از خداوند، دلالت می‌نماید.
و در جمله «طهر ثیابک و بدنک للصلاة»، در ظاهر، به طهارت لباس و بدن، برای نماز امر شده است، اما در واقع، ارشاد می‌کند که عنوان «طهور» در نماز مصلحت دارد. یعنی به شرطیت طهارت برای نماز ارشاد می‌کند. و یا در جمله «استقبل بذبیحتک القبلة»، امر (استقبل) به شرطیت استقبال (رو به قبله بودن) در تذکیه ارشاد می‌کند.


چون امر ارشادی، ارشاد به حکم عقل می‌کند، ثواب و عقاب جداگانه‌ای بر آن مترتب نیست.


۱. طباطبایی قمی، تقی، آراؤنا فی اصول الفقه، ج۱، ص۲۶۲.    
۲. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۷۴- ۷۶.    
۳. مناهج الوصول الی علم الاصول، خمینی، روح الله، ج۱، ص۳۱۵.    
۴. خمینی، روح الله، انوار الهدایة فی التعلیقة علی الکفایة، ج۲، ص۳۳۵.    
۵. میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۱، ص۸۲.    
۶. میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول، ج۱، ص۸۴.    
۷. حکیم، محمد سعید، المحکم فی اصول الفقه، ج۱، ص۳۸.    
۸. صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۱، ص۲۲۸.    
۹. بحرانی، محمد صنقور علی، المعجم الاصولی، ص۳۳۰.    
۱۰. طباطبایی حکیم، محمد تقی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص۴۹۸.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۴۸، برگرفته از مقاله «امر ارشادی».    

رده‌های این صفحه : اوامر




جعبه ابزار