ایجاز المقال فی معرفة الرجال
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حویزی، فرج الله بن محمد (۱۰۳۱ - ۱۱۰۰ ق) مؤلف کتاب رجالی، ایجاز المقال فی معرفة الرجال می‌باشد.
این کتاب، در چهار جلد تالیف شده است و هم اکنون، تنها جلدهای سوم و چهارم در دسترس‌اند.
جلد اول تا سوم، مشتمل بر فهرست اسامی رجال، به همراه ضبط اسامی و شرح حال آنهاست که در دو قسمت، شامل رجال
شیعه و
اهل سنت تنظیم شده است. مؤلف، همچنین شرح حال علمای قبل از خود و هم
عصر خویش را بیان نموده است.
جلد سوم کتاب، شامل حرف «میم» تا آخر حرف «یاء» است و جلد چهارم، به عنوان خاتمه کتاب، در بردارنده چند فصل و فواید رجالی است.
فصل‌های مختلف کتاب، در بردارنده مباحثی در کنیه‌ها، القاب، بررسی معنا و مفهوم اصطلاحاتی است که در کتاب‌های رجالی آمده است. برخی از این اصطلاحات عبارت‌اند از تعبیر: «ثقة، ثقة»، «مذاهبهم مضطربة»، «لیس بذاک»، «لاباس به»، «قریب الامر»، «ضعیف»، «مختلط»، «مضطرب»، «یروی عن الضعفاء»، «یضع الحدیث»، «وعلیه اللعنة» و «انه لیس بشی ء».
سپس چند فایده رجالی مطرح شده است که عبارت‌اند از:
فهرست تالیف‌های شیعه که از کتاب‌های
رجال النجاشی و
الفهرست شیخ طوسی تهیه شده‌اند؛ معرفی بعضی از مشاهیر رجالی که اغلب از عامه‌اند؛ معرفی بعضی از بزرگان
صحابیان و
تابعیان و تابعیان تابعیان.
در آخر کتاب، چند اجازه مشهور آورده شده است.
محقق تهرانی در
الذریعة ، این کتاب را با عنوان رجال الشیخ فرج الله هم فهرست نموده است. نسخه‌های خطی این کتاب، در کتاب خانه‌های
ایران موجود است.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تألیفات رجالی قرن یازدهم هجری»، تاریخ بازیابی ۹۵/۰۱/۳۱.
