ایّام‌اللّه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ایام الله (روزهای
خدا) زمان‌هایی است که اراده، مشیت و نشانه‌های وحدانیت و قدرت خدا به گونه ویژه‌ای آشکار شده و علل و اسباب مادی و دنیایی از تاثیر افتاده باشد؛ مانند روز مرگ،
روز قیامت، روزهای نابودی
قوم نوح،
عاد... و روزهایی که نعمت ویژه‌ای از سوی خدا آشکار شده است؛ مانند روز خارج شدن
حضرت نوح علیه‌السّلام از کشتی و نجات
ابراهیم علیه‌السّلام از آتش و... .
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌فرماید: ایام الله نعمت‌ها، بلاها و عذاب‌های
خداوند است.
در این مدخل از واژه «ایام الله» استفاده شده است.
ایام الله از
آیات الهی برای مردم صبرپیشه و شکرگزار است:
«... وذکرهم بایام الله ان فی ذلک لایـت لکل صبار شکور.» «... و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن که قطعا در این (یادآوری) برای هر شکیبای سپاسگزاری عبرتهاست.»
موسی علیه‌السّلام موظف به یادآوری ایام الله از سوی خداوند برای قومش بود:
«ولقد ارسلنا موسی بـایـتنآ... وذکرهم بایام الله....» «و در حقیقت موسی را با آیات خود فرستادیم... و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن....»
در آیه به یکی از ماموریت‌های بزرگ موسی اشاره شده، می‌فرماید: «تو موظفی که ایام الهی و روزهای خدا را بیاد قوم خود بیاوری» (و ذکرهم بایام الله).
مسلما همه روزها، ایام الهی است، همانگونه که همه مکان‌ها متعلق به خدا است، اگر نقطه خاصی بنام
بیت الله (خانه خدا) نامیده شد دلیل بر ویژگی آن است، همچنین عنوان ایام الله مسلما اشاره به روزهای مخصوصی است که امتیاز و روشنائی و درخشش فوق العاده‌ای دارد.
مفسران در تفسیر آیه احتمالات مختلفی داده‌اند:
بعضی گفته‌اند اشاره به روزهای پیروزی پیامبران پیشین و امت‌های راستین آنها می‌باشد، و روزهائی که انواع نعمت‌های الهی بر اثر شایستگی‌ها شامل حال آنها می‌باشد.
و بعضی گفته‌اند اشاره به روزهائی است که خداوند اقوام سرکش را به زنجیر
عذاب می‌کشید و طاغوت‌ها را با یک فرمان درو می‌کرد!
و بعضی اشاره به هر دو قسمت دانسته‌اند.
اما اصولا نمی‌توان این تعبیر گویا و رسا را محدود ساخت، ایام الله، تمام روزهائی است که دارای عظمتی در تاریخ زندگی
بشر است.
هر روز که یکی از فرمان‌های خدا در آن چنان درخشیده، که بقیه امور را تحت الشعاع خود قرار داده، از ایام الله است.
هر روز که فصل تازه‌ای در زندگی انسان‌ها گشوده، و درس عبرتی به آنها داده و ظهور و قیام پیامبری در آن بوده، یا طاغوت و
فرعون گردنکشی در آن به قعر دره نیستی فرستاده شده، خلاصه هر روز که حق و عدالتی بر پا شده و ظلم و بدعتی خاموش گشته، همه آنها از ایام الله است.
ایام الله و رویدادهای آن، دربردارنده نشانه‌هایی از خدا برای شکرگزاران است:
«... وذکرهم بایام الله ان فی ذلک لایـت لکل صبار شکور.» «... و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن که قطعا در این (یادآوری) برای هر شکیبای سپاسگزاری عبرتهاست.»
ایام الله، از آیات الهی برای صبر پیشگان می‌باشد:
«... وذکرهم بایام الله ان فی ذلک لایـت لکل صبار شکور.» «... و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن که قطعا در این (یادآوری) برای هر شکیبای سپاسگزاری عبرتهاست.»
مؤمنان _
صدر اسلام _ به اعراض از منکران ایام الله و ترک مخاصمه با آنان موظف بودند:
«قل للذین ءامنوا یغفروا للذین لایرجون ایام الله لیجزی قوما بما کانوا یکسبون.» «به کسانی که ایمان آورده‌اند بگو تا از کسانی که به روزهای (پیروزی) خدا امید ندارند درگذرند تا (خدا هر) گروهی را به (سبب) آنچه مرتکب می‌شده‌اند به مجازات رساند.» («یغفروا» در این آیه به معنای اعراض و ترک مخاصمه است.)
عقوبت الهی، سزای ناباوران ایام الله و برخاسته از نظام مند بودن
کیفر و پاداش است:
«قل للذین ءامنوا یغفروا للذین لایرجون ایام الله لیجزی قوما بما کانوا یکسبون من عمل صــلحا فلنفسه ومن اساء فعلیها ثم الی ربکم ترجعون.» «به کسانی که ایمان آورده‌اند بگو تا از کسانی که به روزهای (پیروزی) خدا امید ندارند درگذرند تا (خدا هر) گروهی را به (سبب) آنچه مرتکب می‌شده‌اند به مجازات رساند هر که کاری شایسته کند به سود خود اوست و هر که بدی کند به زیانش باشد سپس به سوی پروردگارتان برگردانیده می‌شوید.» («من عمل صالحا» می‌تواند در حکم علت برای «لیجزی» باشد.)
موسی علیه السلام، موظف به یادآوری ایام الله از سوی خداوند برای قومش بود:
«ولقد ارسلنا موسی بـایـتنآ... وذکرهم بایام الله.» «و در حقیقت موسی را با آیات خود فرستادیم... و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۴۵۰، برگرفته از مقاله «ایام‌الله».
