• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بُکْرَةً (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




بُکْرَةً: (بُکْرَةً عَذابٌ مُّسْتَقِرٌّ)
تعبیر به‌ «بُکْرَةً» (آغاز روز) به خاطر این است که «صَبَّحَهُم» معنای گسترده‌ای دارد که تمام صبح را در بر می‌گیرد، در حالی که منظور، آغاز صبح است. آیا این ماجرا در آغاز طلوع فجر بوده؟ یا آغاز طلوع آفتاب؟ دقیقاً معلوم نیست، ولی شاید تعبیر «بُکْرَةً»، بیشتر مناسب آغاز طلوع آفتاب باشد.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با بُکْرَةً:

۱.۱ - آیه ۳۸ سوره قمر

(وَلَقَدْ صَبَّحَهُم بُكْرَةً عَذَابٌ مُّسْتَقِرٌّ) (سرانجام صبحگاهان و در اوّل روز عذابی طولانی به سراغشان آمد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در مجمع البیان می‌گوید: کلمه بکرة ظرف زمان است، حال اگر ظرفی معین و شناخته شده باشد، مثلا منظورت از این کلمه، صبح همین امروزت باشد، می‌گویی: اتیته بکرة و غدوة بدون تنوین- هر چند که گاهی همین نکره را نیز تنوین می‌دهند. و مراد از استقرار عذاب وقوع عذاب بر ایشان و دست بر نداشتن از ایشان است‌. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۲۵ سوره انسان

(وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلًا) (و نام پروردگارت را هر صبح و شام یاد کن.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: یعنی مداومت کن بر ذکر پروردگارت، که همان نماز در بکره و اصیل یعنی صبح و عصر باشد. (وَ مِنَ اللَّیْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَیْلًا طَوِیلًا) کلمه من برای تبعیض است، و مراد از سجود برای خدا نماز خواندن است، و مضمون این دو آیه که همان ذکر نام خدا در بکره و اصیل و سجده برای او در پاسی از شب باشد، با نماز صبح و عصر و مغرب و عشا تطبیق می‌شود، و همین مؤید آن احتمال است که‌ گفتیم این آیات در مکه یعنی قبل از واجب شدن نمازهای پنجگانه نازل شده باشد (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. قمر/سوره۵۴، آیه۳۸.    
۲. انسان/سوره۷۶، آیه۲۵.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۴۰.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۲۸.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۷۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۷۸.    
۷. قمر/سوره۵۴، آیه۳۸.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۰.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۳۴.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۸۱.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۴۱.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۲۰.    
۱۳. انسان/سوره۷۶، آیه۲۵.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۹.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۲۶.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۴۱.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۸۹.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۲۲۵.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «بُکْرَةً»، ص۱۰۶.    






جعبه ابزار