• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تبیع بن عامر حمیری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تُبَیع بن عامر حِمْیَری (ابو عامرِ حِمْصی)، محدّث قرن اول می‌باشد.



وی اهل حمص شام و در اصل از یهودیان حِمْیر و ربیب (فرزندِ همسرِ) کعب الاحبار بود.
برای او کنیه‌های متعددی ذکر کرده‌اند که از آن میان « ابوعُبَیْد » (یا ابوعُبَیْده) مشهور است.
[۱] ذهبی، ج۴، ص۴۱۳.
[۲] علی بن عمر دارقطنی بغدادی، المؤتلف والمختلف، ج۱، ص۲۹۵، چاپ موفق بن عبداللّه بن عبدالقادر، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.



تبیع از مُخَضرمین بود و برخی مانند مزّی
[۳] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۴، ص۳۱۴، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
از وی با عنوان «دلیلاً لِلنبّی» یاد کرده‌اند.
پیامبر اکرم او را به اسلام دعوت کرد؛ اما وی در زمان حیات آن حضرت اسلام نیاورد و پس از رحلت پیامبر اکرم، در زمان خلافت ابوبکر (۱۱ـ۱۳) و به گفته بعضی، در زمان عُمَر مسلمان شد.
[۴] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۱، ص۱۷۸، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
[۵] ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۲۶، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
[۶] ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، ج۵، ص۳۰۱ـ ۳۰۲، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.
[۷] ذهبی، ج۴، ص۴۱۳.
تبیع در زمان خلافت عثمان و حکومت معاویه بر شام (۲۳ـ۳۵) همراه لشکر مسلمانان به فرماندهی جُنادة بن ابی امیه برای تسخیر جزیره رودِس در دریای اژه به آن‌جا رفت.


در‌ همان زمان از مجاهدبن جَبْر، عالم و محدّث بزرگ تابعی، قرآن آموخت.
[۸] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۴، ص۳۱۳، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
[۹] ذهبی، ج۴، ص۴۱۳.
[۱۰] ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، ج۵، ص۳۰۲، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.

تبیع از کعب الاحبار و ابودرداء حدیث شنید و کسانی چون مجاهدبن جَبْر، جریربن زید، رشدبن کَیْسان، ولیدبن عامر یَزَنی از او حدیث روایت کرده‌اند.
[۱۱] ابن حبّان، کتاب الثّقات، ج۶، ص۱۲۲، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
[۱۲] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۴، ص۳۱۳ـ۳۱۴، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.

در برخی منابع او را از طبقه اول و در برخی دیگر از طبقه دوم تابعین شام دانسته و‌گاه از طبقه علیای تابعین در حِمْص به شمار آورده‌اند.
[۱۳] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۴۵۲، چاپ احسان عباس، بیروت (بی‌تا).
[۱۴] عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۱، ص۱۷۸، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
[۱۵] ابن حجر عسقلانی، ج۱، ص۱۸۷.



تبیع در ۱۰۱ در اسکندریه درگذشت.
[۱۶] ذهبی، ج۴، ص۴۱۴.
[۱۷] ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، ج۵، ص۳۰۳، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.



برخی منابع پیشگوییهایی (مَلاحم) به او نسبت داده‌اند.
[۱۸] ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۲۹۸، (بیروت).
[۱۹] ذهبی، ج۴، ص۴۱۳ـ ۴۱۴.



(۱) ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، (بیروت).
(۲) ابن حبّان، کتاب الثّقات، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
(۳) ابن حجر عسقلانی.
(۴) ابن سعد، الطبقات الکبری، چاپ احسان عباس، بیروت (بی‌تا).
(۵) ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
(۶) ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.
(۷) علی بن عمر دارقطنی بغدادی، المؤتلف والمختلف، چاپ موفق بن عبداللّه بن عبدالقادر، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.
(۸) ذهبی.
(۹) عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
(۱۰) یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرّجال، چاپ بشار عوّاد معروف، بیروت ۱۴۰۳ـ۱۴۰۵/ ۱۹۸۳ـ ۱۹۸۵.


۱. ذهبی، ج۴، ص۴۱۳.
۲. علی بن عمر دارقطنی بغدادی، المؤتلف والمختلف، ج۱، ص۲۹۵، چاپ موفق بن عبداللّه بن عبدالقادر، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.
۳. عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۴، ص۳۱۴، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۴. عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۱، ص۱۷۸، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۵. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۲۶، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۰.
۶. ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، ج۵، ص۳۰۱ـ ۳۰۲، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.
۷. ذهبی، ج۴، ص۴۱۳.
۸. عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۴، ص۳۱۳، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۹. ذهبی، ج۴، ص۴۱۳.
۱۰. ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، ج۵، ص۳۰۲، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.
۱۱. ابن حبّان، کتاب الثّقات، ج۶، ص۱۲۲، حیدرآباد دکن ۱۳۹۳ـ ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳.
۱۲. عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۴، ص۳۱۳ـ۳۱۴، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۱۳. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۴۵۲، چاپ احسان عباس، بیروت (بی‌تا).
۱۴. عبدالرحمان بن ابی بکر سیوطی، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، ج۱، ص۱۷۸، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، ج ۱، (قاهره) ۱۳۸۷/۱۹۶۷.
۱۵. ابن حجر عسقلانی، ج۱، ص۱۸۷.
۱۶. ذهبی، ج۴، ص۴۱۴.
۱۷. ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، ج۵، ص۳۰۳، لابن منظور، ج ۵، چاپ مأمون صاغرجی و احمد حمّامی، دمشق ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴.
۱۸. ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۲۹۸، (بیروت).
۱۹. ذهبی، ج۴، ص۴۱۳ـ ۴۱۴.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «تبیع بن عامر حمیری»، شماره۳۲۶۰.    


رده‌های این صفحه : تابعین | راویان حدیث | رجال




جعبه ابزار