• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ترتیب مصاحف عثمانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ترتیب چینش سوره‌ها در مصاحف جمع آوری شده توسط عثمان را ترتیب مصاحف عثمانی می‌گویند.



ترتیب قرآن‌های عثمانی که همان ترتیب رایج در روزگار ما است، براساس ترتیب مصاحف صحابه به ویژه مصحف ابی بن کعب - با اختلاف‌هایی اندک - صورت گرفته است که قاعده کلی آن، جلو انداختن سوره‌های بلند (طوال) بر سوره‌های کوتاه (قصار) بود؛ اما توقیفی یا اجتهادی بودن ترتیب مصاحف صحابه، مورد اختلاف محققان است.


غانم قدوری الحمد ضمن پذیرش این مطلب که اساس و ترتیب قرآن - از جمله ترتیب مصحف عثمانی- به طور روشن معلوم نیست، شواهدی روایی برای توقیفی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها ذکر کرده، و در پایان خاطرنشان می‌کند که در سخن گفتن از ترتیب آیات و سوره‌ها، وحدت موضوع و اسلوب را که در بسیاری از سوره‌ها هست، نباید از نظر دور داشت؛ و این چیزی است که هرگونه احتمالی را درباره این که ترتیب سوره‌ها از اجتهاد اصحاب بوده است نفی می‌کند…
[۳] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۱۶.
[۴] حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص۱۱۹.



ترتیب قرآن؛
ترتیب سور؛
مصاحف عثمانی.


۱. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۵.    
۲. زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۳.    
۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۱۶.
۴. حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص۱۱۹.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ترتیب مصاحف عثمانی».    



جعبه ابزار