توبه از سرقت (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از موارد
توبه که در
آیات قرآن به آن اشاره شده، «
سرقت» است.
پذيرش حتمى توبه
دزد از جانب خداوند، در صورت
اصلاح خويش:
«والسّارِقُ والسّارِقَةُ فاقطَعوا ايدِيَهُما ... • فَمَن تابَ مِن بَعدِ ظُلمِهِ واصلَحَ فَانَّ اللَّهَ يَتوبُ عَلَيهِ انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
دست مرد دزد و زن دزد را، به كيفر عملى كه انجام داده‌اند، به مقدار چهار
انگشت قطع كنيد. ... و هر كس كه پس از ستم كردن، توبه و جبران نمايد، خداوند توبه او را مى‌پذيرد؛ و از اين
مجازات، معاف مى‌شود؛ زيرا خداوند، آمرزنده و مهربان است.»
سقوط
حدّ سرقت، در صورت توبه دزد قبل از كشف سرقت و دستگيرى وى:
«والسّارِقُ والسّارِقَةُ فاقطَعوا ايدِيَهُما ... • فَمَن تابَ مِن بَعدِ ظُلمِهِ واصلَحَ فَانَّ اللَّهَ يَتوبُ عَلَيهِ انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
دست مرد دزد و زن دزد را، به كيفر عملى كه انجام داده‌اند، به مقدار چهار انگشت قطع كنيد. ... و هر كس كه پس از ستم كردن، توبه و جبران نمايد، خداوند توبه او را مى‌پذيرد؛ و از اين مجازات، معاف مى‌شود؛ زيرا خداوند، آمرزنده و مهربان است.»
از
امام باقر يا
امام صادق علیهماالسلام درباره دزدى كه پيش از دستگيرى و اطّلاع بر سرقت، توبه كند و اصلاح شود نقل شده كه حدّ بر او جارى نمى‌شود.
تأمين خسارتهاى ناشى از دزدى، شرط پذيرش توبه سارق:
«والسّارِقُ والسّارِقَةُ فاقطَعوا ايدِيَهُما ... • فَمَن تابَ مِن بَعدِ ظُلمِهِ واصلَحَ فَانَّ اللَّهَ يَتوبُ عَلَيهِ انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
دست مرد دزد و زن دزد را، به كيفر عملى كه انجام داده‌اند، به مقدار چهار انگشت قطع كنيد. ... و هر كس كه پس از ستم كردن، توبه و جبران نمايد، خداوند توبه او را مى‌پذيرد؛ و از اين مجازات، معاف مى‌شود؛ زيرا خداوند، آمرزنده و مهربان است.»
مصداق مورد نظر از اصلاح به مناسبت مورد، تأمين خسارتهايى است كه دزد به صاحبان كالا وارد ساخته است.
امام خمینی درباره توبه سارق در
تحریرالوسیله می‌نویسد: «ولو تاب قبل قیام البیّنة وقبل الاقرار سقط عنه الحدّ، ولو تاب بعد الاقرار یتحتّم القطع، وقیل: یتخیّر الامام (علیه‌السّلام) بین العفو و القطع.»
و اگر بعد از قیام بیّنه
توبه نماید یا
انکار کند، قطع می‌شود. و اگر قبل از قیام بیّنه و قبل از اقرار، توبه کند حدّ از او
ساقط می‌شود. و اگر بعد از
اقرار توبه نماید، قطع حتمی است و بعضی گفته‌اند که
امام (علیه‌السلام) بین عفو و قطع مخیّر است. و «اگر دو مرتبه اقرار کند سپس انکار نماید، آیا قطع می‌شود یا نه؟ احوط (استحبابی) دومی است ولی ارجح اولی می‌باشد. و اگر بعد از یک مرتبه اقرار، انکار نماید مال از او گرفته می‌شود ولی
قطع نمی‌شود.»
اگر قبل از بردن مرافعه نزد حاکم، او را
عفو نماید، حدّ ساقط می‌شود. و همچنین است اگر مال را قبل از بردن مرافعه نزد حاکم، به او ببخشد. ولی اگر آن را نزد حاکم ببرد حدّ ساقط نمی‌شود و همچنین است اگر بعد از مرافعه نزد حاکم، آن را ببخشد. و اگر مالی را بدزدد سپس با
خریدن و مانند آن، قبل از بردن نزد حاکم و ثبوت آن، آن را مالک شود، حدّ ساقط است و اگر بعد از آن باشد ساقط نمی‌شود.
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۹، ص۱۰۴، برگرفته از مقاله «موارد توبه (سرقت)». •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
