توبه و کیفر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از آثار
توبه که در
آیات قرآن به آن اشاره شده، «سقوط
کیفر» است.
كيفر نشدن زنان و مردان
زناکار، در صورت توبه و
اصلاح خود:
«والَّذانِ يَأتِينِها مِنكُم فَاذوهُما فَان تَابا واصلَحا فَاعرِضوا عَنهُما انَّ اللَّهَ كَانَ تَوّابًا رَحيما؛
و از ميان شما، آن مرد و زنى كه همسر ندارند، و مرتكب آن كار زشت مى‌شوند، آنها را با اجراى حد مجازات كنيد و اگر توبه كنند، و خود را اصلاح نمايند، از آنها درگذريد زيرا خداوند، توبه‌پذير و مهربان است.»
سقوط
حدّ سرقت، در صورت توبه دزد قبل از كشف
سرقت و دستگيرى وى:
«والسّارِقُ والسّارِقَةُ فاقطَعوا ايدِيَهُما ... • فَمَن تابَ مِن بَعدِ ظُلمِهِ واصلَحَ فَانَّ اللَّهَ يَتوبُ عَلَيهِ انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
دست مرد دزد و زن دزد را، به كيفر عملى كه انجام داده‌اند، به مقدار چهار انگشت قطع كنيد. ... و هر كس كه پس از
ستم كردن، توبه و جبران نمايد، خداوند توبه او را مى‌پذيرد؛ و از اين مجازات، معاف مى‌شود؛ زيرا خداوند، آمرزنده و مهربان است.»
از
امام باقر يا
امام صادق علیهماالسلام درباره دزدى كه پيش از دستگيرى و اطّلاع بر سرقت، توبه كند و
اصلاح شود نقل شده كه حدّ بر او جارى نمى‌شود.
توبه مفسد فی الارض قبل از دستگیری سبب سقوط کیفر می‌شود.
سقوط حدود چهارگانه (
قتل، به دار آويختن، قطع
دست و
پا و
تبعید) از
مفسد فی الارض منوط به توبه آنان قبل از دستگيرى:
«انَّما جَزؤُا الَّذينَ يُحارِبونَ اللَّهَ ورَسولَهُ ويَسعَونَ فِى الارضِ فَسادًا ان يُقَتَّلوا او يُصَلَّبوا او تُقَطَّعَ ايديهِم وارجُلُهُم مِن خِلفٍ او يُنفَوا مِنَ الارضِ ذلِكَ لَهُم خِزىٌ فِى الدُّنيا ولَهُم فِى الأخِرَةِ عَذابٌ عَظيم • الَّا الَّذينَ تابوا مِن قَبلِ ان تَقدِروا عَلَيهِم فَاعلَموا انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
كيفر آنها كه با خدا و پيامبرش به
جنگ برمى‌خيزند، و براى
فساد در روى
زمین تلاش مى‌كنند، و با تهديد
اسلحه، به جان و مال و ناموس مردم حمله مى‌برند، فقط اين است كه
اعدام شوند؛ يا به دار آويخته گردند؛ يا دست و پاى آنها، بعكس يكديگر (چهار
انگشت از دست راست و چهار انگشت از پاى چپ)، بريده شود؛ و يا از سرزمين خود تبعيد گردند. اين رسوايى آنها در دنياست؛ و در آخرت، مجازات بزرگى دارند. مگر كسانى كه پيش از دست يافتن شما بر آنان، توبه كنند؛ پس بدانيد خدا توبه آنها را مى‌پذيرد؛ خداوند آمرزنده و مهربان است.»
رهايى مفسد فى‌الارض از
آتش جهنّم، در صورت توبه پيش از دستگيرى:
«انَّما جَزؤُا الَّذينَ يُحارِبونَ اللَّهَ ورَسولَهُ ويَسعَونَ فِى الارضِ فَسادًا ... ولَهُم فِى الأخِرَةِ عَذابٌ عَظيم • الَّا الَّذينَ تابوا مِن قَبلِ ان تَقدِروا عَلَيهِم فَاعلَموا انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
كيفر آنها كه با خدا و پيامبرش به جنگ برمى‌خيزند، و براى فساد در روى زمين تلاش مى‌كنند، ... و در آخرت، مجازات بزرگى دارند. مگر كسانى كه پيش از دست يافتن شما بر آنان، توبه كنند؛ پس بدانيد خدا توبه آنها را مى‌پذيرد؛ خداوند آمرزنده و مهربان است.»
توبه
قاذف (تهمت‌زننده) همراه با اصلاح، موجب سقوط حدّ از وى:
«والَّذينَ يَرمونَ المُحصَنتِ ثُمَّ لَم يَأتوا بِاربَعَةِ شُهَداءَ فَاجلِدوهُم ثَمنينَ جَلدَةً ...• الَّا الَّذينَ تابوا مِن بَعدِ ذلِكَ واصلَحوا فَانَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
و كسانى كه زنان
پاکدامن را به زنا متهم مى‌كنند، سپس چهار شاهد بر مدعاى خود نمى‌آورند، آنها را هشتاد تازيانه بزنيد ... مگر كسانى كه بعد از آن توبه كنند و جبران نمايند كه خداوند آنها را مى‌بخشد زيرا خداوند آمرزنده و مهربان است.»
توبه محارب قبل از دستگیری سبب سقوط کیفر می‌شود.
سقوط حدود چهارگانه (قتل، به دار آويختن، قطع دست و پا، تبعيد) از
محاربان، مشروط به توبه آنان قبل از دستگيرى:
«انَّما جَزؤُا الَّذينَ يُحارِبونَ اللَّهَ ورَسولَهُ ويَسعَونَ فِى الارضِ فَسادًا ان يُقَتَّلوا او يُصَلَّبوا او تُقَطَّعَ ايديهِم وارجُلُهُم مِن خِلفٍ او يُنفَوا مِنَ الارضِ ذلِكَ لَهُم خِزىٌ فِى الدُّنيا ولَهُم فِى الأخِرَةِ عَذابٌ عَظيم • الَّا الَّذينَ تابوا مِن قَبلِ ان تَقدِروا عَلَيهِم فَاعلَموا انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
كيفر آنها كه با خدا و پيامبرش به جنگ برمى‌خيزند، و براى فساد در روى زمين تلاش مى‌كنند، و با تهديد اسلحه، به جان و مال و ناموس مردم حمله مى‌برند، فقط اين است كه اعدام شوند؛ يا به دار آويخته گردند؛ يا دست و پاى آنها، بعكس يكديگر (چهار انگشت از دست راست و چهار انگشت از پاى چپ)، بريده شود؛ و يا از سرزمين خود تبعيد گردند. اين رسوايى آنها در دنياست؛ و در آخرت، مجازات بزرگى دارند. مگر كسانى كه پيش از دست يافتن شما بر آنان، توبه كنند؛ پس بدانيد خدا توبه آنها را مى‌پذيرد؛ خداوند آمرزنده و مهربان است.»
رهايى محاربان از آتش جهنّم، در صورت توبه آنان پيش از دستگيرى:
«انَّما جَزؤُا الَّذينَ يُحارِبونَ اللَّهَ ورَسولَهُ ... ولَهُم فِى الأخِرَةِ عَذابٌ عَظيم • الَّا الَّذينَ تابوا مِن قَبلِ ان تَقدِروا عَلَيهِم فَاعلَموا انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم؛
كيفر آنها كه با خدا و پيامبرش به جنگ برمى‌خيزند، ... و در آخرت، مجازات بزرگى دارند. مگر كسانى كه پيش از دست يافتن شما بر آنان، توبه كنند؛ پس بدانيد خدا توبه آنها را مى‌پذيرد؛ خداوند آمرزنده و مهربان است.»
توبه از زنا (قرآن)،
توبه از سرقت (قرآن)،
توبه از فساد فی الارض (قرآن)،
توبه از قذف (قرآن)،
توبه از محاربه (قرآن).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۹، ص۷۴، برگرفته از مقاله «آثار توبه (سقوط کیفر)».
