• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جناس تام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جناس در دو لفظ دارای حروف و حرکات یکسان با معانی متفاوت می باشد.

فهرست مندرجات

۱ - تعریف
       ۱.۱ - مثال
       ۱.۲ - فایده
۲ - پانویس
۳ - منبع


در «جناس تام» حروف و حرکات الفاظ متجانس در گفتار و نوشتار یکی، و فقط در معنا مختلفند و فرق معنایی از جمله و فحوای کلام فهمیده می‌شود؛

۱.۱ - مثال

(ویوم تقوم الساعة یقسم المجرمون ما لبثوا غیر ساعة)؛ «روزی که قیامت برپا شود، گناهکاران، سوگند می‌خورند که جز ساعتی، درنگ نکرده‌اند». در این آیه، در لفظ «ساعة» جناس واقع شده است.

۱.۲ - فایده

جناس تام در بدیع لفظی ، معادل، ایهام در بدیع معنوی است و فایده آن ایجاد هماهنگی در سطح کلمات یا جملات است.
[۴] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۸۹.
[۵] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۱۲۸.
[۶] همایی، جلال الدین، ۱۲۷۸ - ۱۳۵۹، فنون بلاغت وصناعات ادبی، ص۵۰.



۱. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۳۱۰.    
۲. روم/سوره۳۰، آیه۵۵.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۳، ص۴۵۰.    
۴. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۸۹.
۵. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۱۲۸.
۶. همایی، جلال الدین، ۱۲۷۸ - ۱۳۵۹، فنون بلاغت وصناعات ادبی، ص۵۰.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «جناس تام».    



جعبه ابزار