• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حجیت امارات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حجیت امارات، صحّت استناد به احکام شرعی مستفاد از امارات است.



حجیت امارات، به معنای قابلیت و صحت استناد به امارات در استنباط احکام شرعی است، مانند: حجیت ظواهر کتاب و سنت در استنباط احکام شرعی.


حجیت امارات (ادله ظنی)، بر خلاف قطع ، ذاتی آن نیست، زیرا قطع مانند دریچه‌ای است که واقع را به طور کامل به شخص نشان می‌دهد و از آن کشف تام می‌کند و به همین خاطر حجیت آن، به جعل احتیاج ندارد. اما امارات ظنی، از واقع کشف ناقص می‌کند؛ یعنی احتمال درصد کمی از خطا در آن وجود دارد و به همین خاطر حجیت ذاتی نداشته و حجیت آن به جعل جاعل نیاز دارد. بنابراین در مواردی که دلیل قطعی بر حجیت آن اقامه شده باشد، حجت می‌باشد.


بحث پیرامون حجیت امارات، در دو مرحله مطرح می‌شود:
۱. مرحله امکان تعبد به ظن؛ ۲. مرحله وقوع تعبد به ظن.


مرحوم «آخوند خراسانی» برای حجیت، آثاری بر شمرده است، مانند: تنجیز؛ تعذیر؛ تجرّی؛ انقیاد.
اما مرحوم «شیخ انصاری» برای حجیت، دو اثر برشمرده است:
۱. صحت استناد به اماره در مقام عمل؛
۲. صحت اسناد مؤدای اماره به شارع.
[۳] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۴۷۱.
[۵] مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۲۷۰.
[۶] الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۳، ص۳۹۹.
[۷] کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص۱۵۷.



تعبد به ظن.


۱. المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۳، ص (۱۲۹-۱۲۸).    
۲. انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۳۲۳.    
۳. انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۴۷۱.
۴. اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص (۲۳-۲۲).    
۵. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۲۷۰.
۶. الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۳، ص۳۹۹.
۷. کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص۱۵۷.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۹۵، برگرفته از مقاله «حجیت امارات».    







جعبه ابزار