• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوعلی حسن بن وهب حارثی بغدادی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوعلی حسن بن وهب حارثی بغدادی (۱۸۶ ـ حدود ۲۴۷ هـ)، از کاتبان و شاعران در عصر عباسیان و سرپرست دیوان رسائل و نامه‌رسان‌ها در اواخر حکومت متوکل عباسی بود.



ابوعلی حسن بن وهب بن سعید بن عمرو حارثی بغدادی، از اولاد حارث بن کعب بود و به سال ۱۸۶ هـ متولد شد. نیاکان او در یکی از روستاهای واسط به نام سارقیقا زندگی کرده و به دین نصاری بودند. آبا و اجداد او همگی کاتب دولت اموی و عباسی بودند.
ابوعلی نیز فردی کاتب و در این فن صاحب نسب و اصل بود. او همچنین شاعری روان‌گو، فصیح، ادیب و بلیغ بود. ابوعلی معاصر ابوتمام و همدم او بود
[۶] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۲۲۳.
و از جانب وی مورد ستایش قرار گرفت. او از صالح بن عطیه روایت نمود، چنان‌که محمد بن موسی بن حماد بربری از او روایت کرده است.
ابوعلی کاتب محمد بن عبدالملک زیات و متولی امور برخی از مناطق دمشق بود. همچنین سرپرستی دیوان رسائل و نامه‌رسان‌ها را در اواخر حکومت متوکل (خلافت ۲۳۲-۲۴۷ هـ) بر عهده داشت.


دیوان رسائل اثر ابوعلی می‌باشد.


ابوعلی سرانجام در اواخر حکومت متوکل و در حدود ۲۴۷ هـ در دمشق درگذشت و بحتری در رثای او شعری سرود.
[۱۵] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۲۲۳.
برخی نیز وفات او را در حدود ۲۸۰ هـ ذکر کرده‌اند.


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۸] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۲۵۵.



۱. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۱۸۴.    
۲. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۷۳.    
۳. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۱۸۴.    
۴. ابن‌شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۱، ص۳۶۷.    
۵. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۷۳.    
۶. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۲۲۳.
۷. زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۲۲۶.    
۸. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۸، ص۵۴.    
۹. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۳، ص۴۰۳.    
۱۰. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۴.    
۱۱. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۳، ص۳۰۲.    
۱۲. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۲، ص۱۸۴.    
۱۳. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۵۴.    
۱۴. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۳، ص۴۰۶.    
۱۵. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۴، ص۲۲۳.
۱۶. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۷، ص۷۶.    
۱۷. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۲۶۸.    
۱۸. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۴، ص۲۵۵.
۱۹. بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۵۰۶.    



پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۵۳، برگرفته از مقاله «ابوعلی حسن بن وهب حارثی بغدادی».






جعبه ابزار