حلم شعیب (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حلم به معنای نگهداری
نفس و طبع از
هیجان غضب است، و به معنای
عقل نیز آمده است، در
قرآن کریم ، واژه حلم به‌کار نرفته، اما از مشتقات آن،
حلیم ، پانزده بار آمده است، در قرآن کریم، هم
خدا و هم انسان‌ها با صفت حلیم
مدح شده‌اند، در یازده آیه ، این صفت به خدا نسبت داده شده است و در بقیه آیات به پیامبران الهی ، یعنی
حضرت ابراهیم ،
فرزند ابراهیم (علیهما‌السلام ) که خدا فرمان به
ذبح او داده بود و
حضرت شعیب .
شعیب علیه السلام، فردی بردبار بود، حتی از دیدگاه مشرکان قومش: «قالوا یـشعیب... انک لانت الحلیم...؛
گفتند ای شعیب...تو مرد
بردبار ...هستی؟»
کسی که به راستی
حلیم و رشید است در جلوگیری و نهی از هر کسی که به نظرش می‌رسد کار بدی می‌کند عجله نموده و در
انتقام از کسی که به نظرش می‌رسد مجرم است شتاب نمی‌نماید، بلکه
صبر می‌کند تا حقیقت امر برایش روشن گردد، این است معنای حلم و این است طرز رفتار شخص حلیم و همچنین کسی که به راستی رشید است در هیچ کاری که در آن
ضلالت و سردرگمی است اقدام نمی‌کند و تو که مردی رشید هستی چگونه به مثل چنین عمل سفیهانه‌ای که صورتی جز جهالت و گمراهی ندارد اقدام کرده ای؟!
در این قسمت از آیه که او را مردی حلیم و رشید خواندند، چون از اینکه در جمله «انک لانت الحلیم الرشید»، مطلب را از سه راه تاکید کردند: یکی بوسیله حرف ان، و یکی بوسیله حرف لام، و یکی از این راه که خبر ان را جمله اسمیه آوردند، به دست می‌آید که خواسته‌اند به وجه قویتری حلم و
رشد را برای آن جناب
اثبات کنند تا ملامت و
انکار عمل او و یا به عبارتی دیگر زشتی عمل او نمودارتر گردد زیرا عمل سفیهانه از هر کسی بد است ولی از کسی که حلیم و رشید است بدتر است و شخصی که دارای حلم و رشد است و هیچ شکی در حلم و رشد او نیست هرگز نباید به چنین عمل سفیهانه‌ای دست بزند و علیه حریت و
استقلال فکری و عقیدتی مردم
قیام نماید.
با این بیان روشن شد که بسیاری از مفسرین در
تفسیر این آیه دچار چه اشتباهی شده‌اند که توصیف آن جناب به حلم و رشد را نیز از باب
استهزاء گرفته و گفته‌اند: منظور قوم مدین از این توصیف این بوده که بگویند: تو نه حلم داری و نه رشد بلکه مردی جاهل و گمراهی.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حلم شعیب».
