خاتم الاوصیاء
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خاتم الاوصیاء از القاب
حضرت مهدی علیه‌السّلام است.
خاتم الاوصیاء، به معنای پایان بخش جانشینان
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم، یکی از القاب حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. این
لقب ابتدا بر زبان خود آن حضرت در کودکی-آن گاه که در آن سنین لب به سخن گشود- جاری شد. البته این لقب، دربارۀ
حضرت علی علیه السلام به عنوان پایان بخش اوصیای آخرین پیامبر به کار رفته است.
طریف ابو نصر گوید: «بر
صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف وارد شدم؛ آن حضرت فرمود: «برای من
صندل احمر (نوعی چوب خوش بو) بیاور.» پس برای ایشان آوردم. آن حضرت رو به من کرد و فرمود: «آیا مرا می‌شناسی؟» گفتم: «بله.» سپس فرمود: «من کیستم؟» عرض کردم:
«شما آقای من و فرزند آقای من هستید.» پس آن حضرت فرمود:
«مقصودم این نبود! » گفتم:
«
خداوند سبحانه و تعالی مرا فدای شما گرداند! بفرمایید مقصودتان چه بود؟» حضرت فرمود:
"من خاتم الاوصیاء هستم که خداوند به وسیلۀ من،
بلا را از اهل و شیعیانم دور می‌سازد. انا خاتم الاوصیاء و بی یدفع الله عزوجل البلاء عن اهلی و شیعتی"،
علاوه بر خاتم الاوصیاء از حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به عنوان «
خاتم الائمه» نیز یاد شده است؛ چنان که
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و اله و سلم فرمود:
"ای مردمان! من پیامبرم و
علی جانشین من. آگاه باشید که خاتم الائمه،
قائم و
مهدی از ما است. معاشر الناس انی نبی و علی وصیی الا ان خاتم الائمة منا القائم المهدی... "
مسئله خاتم ولایت در آثار
امام خمینی جایگاه ویژه‌ای دارد. ایشان خاتم ولایت را مظهری از مظاهر خاتم رسالت می‌داند. و خاتم ولایت مطلقه را
علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) می‌داند، یعنی عظمای ولایت مطلقه کلیه به امام علی (علیه‌السلام) اختصاص دارد. آن حضرت جانشین وصی مطلقه رسول‌الله بوده و از این رو
ولایت مطلقه را دارد، زیرا ولایت، باطن خلافت، و خلافت ظهور و جلوه ولایت است، بنابراین اگر خلافت مطلقه و کلیه باشد، باطن آن یعنی ولایت نیز مطلقه و کلیه خواهد بود.
امام خمینی در راستای ارتباط ارواح ائمه معصومین (علیه‌السلام) پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به حدیثی استناد می‌نماید که مضمون می‌رساند، معصومین در کنار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نه‌تنها از نور واحدند، بلکه
مشیت های الهی هستند که خداوند از نور آنان، عالم را خلق کرده است و مشخص می‌شود که از جهت صوری و سرّی با پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) مناسبت دارند و حضرت علی (علیه‌السلام) سرّ و باطن خاتم و صاحب ولایت مطلقه می‌باشد.
امام خمینی در توصیف خاتم ولایت یعنی حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرماید، جایگاه حضرت علی (علیه‌السلام) نسبت به پیامبر مرتبه روح نسبت به نفس ناطقه است.
البته ایشان خاتم
ولایت مقیده را مهدی موعود (علیه‌السلام) می‌داند و معتقد است همان‌طوری که رسول خدا به حسب واقع، حاکم بر جمیع موجودات است، حضرت مهدی نیز حاکم بر جمیع موجودات است. آن ختم رسل است و این ختم ولایت آن خاتم ولایت کلی بالاصاله است و این خاتم ولایت کلی به تبعیت است.
القاب حضرت مهدی علیه السلام.
•
فرهنگ‌نامه مهدویت، سلیمیان، خدامراد، ص۱۹۷-۱۹۸، برگرفته از مقاله «خاتم الاوصیاء». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.
