• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خبر مقرر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حدیث مطابق مفاد یکی از اصول عملی را خبر مقرر گویند.



خبر مقرر، مقابل خبر ناقل بوده و به خبری گفته می‌شود که مفاد آن با اصلی از اصول عملی موافق باشد.
به عبارت دیگر، هر گاه دو خبر با یکدیگر تعارض داشته باشند و یکی از آنها موافق با اصل و دیگری مخالف با اصل باشد، به آن خبری که موافق اصل است «مقرّر» می‌گویند، به این سبب که مفاد این خبر مقتضای آن اصل را برای مکلف تقریر و تثبیت می‌نماید.


پس «مقرّر»، وصف خبری است که مطابق اصل باشد، خواه تعارض آن دو خبر، برای اثبات وجوب (در شبهه وجوبی) و خواه برای اثبات حرمت (در شبهه تحریمی) باشد؛ برای مثال، اگر عادلی خبر آورد که نماز جمعه، واجب است و عادل دیگری بگوید حرام است، یا این که عادلی خبر آورد که نوشیدن عصیر حرام است و دیگری بگوید حرام نیست، به آن خبری که افاده وجوب (در مثال اول) و حرمت (در مثال دوم) می‌کند «ناقل» گفته می‌شود، چون مخالف اصل بوده و مکلف را از آن چه مقتضای اصل است انتقال می‌دهد. اما به خبری که افاده عدم وجوب و عدم حرمت می‌کند، «مقرر» گفته می‌شود، چون موافق اصل (اصل برائت) بوده و آن را تقریر و تثبیت می‌کند.


دیدگاه اصولی‌ها در ترجیح و تقدیم هر یک از خبر ناقل و مقرر، در مستند خبر ناقل بیان شده است.
[۲] مفاتیح الاصول، مجاهد، محمد بن علی، ص۷۰۵.
[۴] منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۸، ص۳۵۸.
[۶] فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۲، ص (۸۲۳-۸۲۰).
[۷] شرح رسائل، محمدی، علی، ج۷، ص (۳۷۶-۳۶۶).



خبر ناقل.


۱. اصطلاحات الاصول، مشکینی، علی، ص۲۶۷.    
۲. مفاتیح الاصول، مجاهد، محمد بن علی، ص۷۰۵.
۳. انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۸۴.    
۴. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۸، ص۳۵۸.
۵. فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۱، ص۶۰۹.    
۶. فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۲، ص (۸۲۳-۸۲۰).
۷. شرح رسائل، محمدی، علی، ج۷، ص (۳۷۶-۳۶۶).



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۴۶، برگرفته از مقاله «خبر مقرر».    






جعبه ابزار