• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خاضعان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



در آیات قرآن برخی از خاضعان معرفی شده‌اند.



مصادیق خاضعان با توجه به آیات قرآن عبارتند از:
ابراهیم علیه‌السلام
[۱] به مقاله خضوع ابراهیم (قرآن) رجوع شود.
، ادریس علیه‌السلام
[۲] به مقاله خضوع ادریس (قرآن) رجوع شود.
، اسحاق علیه‌السلام
[۳] به مقاله خضوع اسحاق (قرآن) رجوع شود.
، اسماعیل علیه‌السلام
[۴] به مقاله خضوع اسماعیل (قرآن) رجوع شود.
، برادران یوسف
[۵] به مقاله خضوع برادران یوسف (قرآن) رجوع شود.
، داود علیه‌السلام
[۶] به مقاله خضوع داود (قرآن) رجوع شود.
، زنان
[۷] به مقاله خضوع زنان (قرآن) رجوع شود.
، سلیمان علیه‌السلام
[۸] به مقاله خضوع سلیمان (قرآن) رجوع شود.
، عالمان
[۹] به مقاله خضوع عالمان (قرآن) رجوع شود.
، عیسی علیه‌السلام
[۱۰] به مقاله خضوع عیسی (قرآن) رجوع شود.
، مریم علیهاالسلام
[۱۱] به مقاله خضوع مریم (قرآن) رجوع شود.
، ملائکه
[۱۲] به مقاله خضوع ملائکه (قرآن) رجوع شود.
، موسی علیه‌السلام
[۱۳] به مقاله خضوع موسی (قرآن) رجوع شود.
، مؤمنان
[۱۴] به مقاله خضوع مؤمنان (قرآن) رجوع شود.
، هارون علیه‌السلام
[۱۵] به مقاله خضوع هارون (قرآن) رجوع شود.
، یعقوب علیه‌السلام
[۱۶] به مقاله خضوع یعقوب (قرآن) رجوع شود.
.


ازآنجاکه ماهیت برخی عبادات چون سجده نوعی خضوع است، بنابراین از برخی آیات برداشت می‌شود، قسم تکوینی و تشریعی دارد؛ به این معنا که افزون بر نظام تشریع که در آن، موجودات دارای عقل، مکلف به خضوع در برابر حضرت حق‌اند، در نظام تکوین نیز همه موجودات در برابر آفریدگار خاضع‌اند. امام‌ خمینی نیز در آثار خود به هر دو نوع خضوع تکوینی و تشریعی پرداخته است. ایشان در خضوع تشریعی، ثنای معبود و خضوع در برابر منعم و عظیم مطلق فطری را دانسته، بااین‌همه، ازآنجایی‌که چگونگی ثنای ذات الهی فرع بر معرفت به ذات و صفات اوست و این برای کسی جز از راه وحی ممکن نیست ایشان عبادات را توقیفی دانسته است. ازاین‌رو لازم است چگونگی خضوع و عبادات تشریعی تنها از ناحیه خداوند بیان ‌شود. همچنین ایشان به دو قسم خضوع در برابر خداوند و خضوع در برابر مردم اشاره کرده، خضوع در برابر خداوند را طریق هدایت سالک و خضوع در برابر کامل و جمیل مطلق را از فطریات می‌داند. و خضوع در برابر ظلمان و اهل دنیا را خضوع مذموم می‌داند و معتقد است اگر توحید در قلب انسان وارد شود و سالک خداوند را مؤثر حقیقی عالم، بداند، این مقدار برای اهل دنیا خضوع نخواهد کرد و این خضوع به ‌سبب مؤثر دانستن اسباب ظاهری است و ادعای ایمان و توحید در آنها، نفاقی بیش نیست.
به عقیده امام‌ خمینی حالت خشوع، دو قسم حبّی و خوفی دارد که در خشوع حبّی، حق‌تعالی با اسمای جمالی خود تجلی می‌کند و این سبب هیبتی آمیخته به شوق می‌شود که درنتیجه دل عاشق، خایف می‌گردد البته این خوف و وحشت، غیر از خوف‌های عادی است. در خشوع خوفی نیز حق‌تعالی با اسمای جلالی و عظمت تجلی می‌کند و آن تجلی، هیمان آمیخته به خوف و حیرت آمیخته به حزن را در پی دارد. ایشان قلوب اولیای الهی (علیهم‌السّلام) را در ادراک جمال و جلال حق‌تعالی مختلف می‌داند و معتقد است برای بعضی از قلوب، تجلیات اسمای جلالی و قهری چیرگی دارد؛ لذا خشوع خوفی خواهند داشت و بعضی از قلوب تجلیات اسمای جمالی آنها را فرامی‌گیرد و پس ‌از اضطراب به طمانینه و سکون می‌رسند و خشوع حبّی خواهند داشت.
[۲۳] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۵، ص۱۶۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.



۱. به مقاله خضوع ابراهیم (قرآن) رجوع شود.
۲. به مقاله خضوع ادریس (قرآن) رجوع شود.
۳. به مقاله خضوع اسحاق (قرآن) رجوع شود.
۴. به مقاله خضوع اسماعیل (قرآن) رجوع شود.
۵. به مقاله خضوع برادران یوسف (قرآن) رجوع شود.
۶. به مقاله خضوع داود (قرآن) رجوع شود.
۷. به مقاله خضوع زنان (قرآن) رجوع شود.
۸. به مقاله خضوع سلیمان (قرآن) رجوع شود.
۹. به مقاله خضوع عالمان (قرآن) رجوع شود.
۱۰. به مقاله خضوع عیسی (قرآن) رجوع شود.
۱۱. به مقاله خضوع مریم (قرآن) رجوع شود.
۱۲. به مقاله خضوع ملائکه (قرآن) رجوع شود.
۱۳. به مقاله خضوع موسی (قرآن) رجوع شود.
۱۴. به مقاله خضوع مؤمنان (قرآن) رجوع شود.
۱۵. به مقاله خضوع هارون (قرآن) رجوع شود.
۱۶. به مقاله خضوع یعقوب (قرآن) رجوع شود.
۱۷. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۵۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۱۸. خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۱۳-۱۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۱۹. خمینی، روح‌الله، سرّ الصلاة، ص۹۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۰. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۱۶۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۱. خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۱۳-۱۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۲. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۳۶۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۲۳. خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۵، ص۱۶۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۳، ص۴۶، برگرفته از مقاله «خاضعان».    
دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.






جعبه ابزار