• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دلالت تصوری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



‌دلالت تصوری به معنی خطور معنا به ذهن مخاطب با شنیدن لفظ است که به آن دلالت شانی نیز گفته گفته می‌شود.



دلالت تصوری، به معنای خطور معنا در ذهن مخاطب به مجرد شنیدن لفظ است، حتی در صورتی که متکلم قصد اخطار معنا را در ذهن مخاطب نداشته باشد و حتی اگر لفظ از برخورد دو سنگ به گوش متکلم برسد.


برای دلالت تصوری، سه شرط ذکر شده است:
۱ - وجود لفظ و تکلم به آن؛
۲ - معنادار بودن لفظ؛ به این معنا که لفظ برای معنا وضع شده باشد و مهمل نباشد؛
۳ - شنونده از قبل آن معنا را بداند؛ به بیان دیگر، شنونده آگاه به وضع آن لفظ برای معنا باشد، زیرا در غیر این صورت، خطوری برای او نخواهد بود؛ بنابراین، اگر لفظی از گوینده غافل و بی اختیار و یا از طریق ضبط صوت صادر شود، باز هم دلالت تصوری برای لفظ وجود دارد.
[۹] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱۰، ص۲۲۲.



۱. تهذیب الاصول، سبزواری، عبد الاعلی، ج۱، ص ۲۴.    
۲. محاضرات فی اصول الفقه، خویی، ابو القاسم، ج۱، ص۱۰۳.    
۳. اجود التقریرات، نائینی، محمد حسین، ج۱، ص۴۴۸.    
۴. اجود التقریرات، نائینی، محمد حسین، ج۱، ص۵۳۰.    
۵. اصطلاحات الاصول، مشکینی، علی، ص۱۳۲.    
۶. تشریحی اصطلاحات اصول، ولایی، عیسی، ص۱۸۷.    
۷. کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تهانوی، محمد علی بن علی، ج۱، ص۴۸۴.    
۸. تلخیص الاصول، ملکی، حبیب الله، ص۱۶۵.    
۹. سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱۰، ص۲۲۲.
۱۰. ایضاح الکفایة، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱، ص۹۶.    
۱۱. المعجم الاصولی، حیدر، محمد صنقور علی، ص۵۹۰۔    
۱۲. دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۱، ص۲۰۷.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۵۷، برگرفته از مقاله «دلالت تصوری».    






جعبه ابزار