• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سدو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَدْو (بر وزن عقل) از واژگان نهج البلاغه به معنای دراز کردن و گسترش دادن است. «سدو و اسدی» به یک معنی است. سُدی (بر وزن دعا) به معنای مهمل است. شش مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



سَدْو به معنای دراز کردن و گسترش دادن آمده است. «سدا بیده نحو الشی‌ء: مدّها»


امام علی (علیه‌السلام) در حکمت ۶۲ فرموده: «وإِذَا أُسْدِيَتْ إِلَيْكَ يَدٌ فَكَافِئْهَا بِمَا يُرْبِي عَلَيْهَا» «چون دستی با احسان به سوی تو دراز شد آنرا عوض ده با چیزی که زاید بر آنست.» (شرح‌های حکمت: )
«سدو و اسدی» به یک معنی است کلمه «وَسَأَلَ عَمَّا أَسْدَى» در خطبه ۱۹۱ یعنی «سئوال فرمود از آنچه نعمت داده و به طرف مردم دراز کرده است.» (شرح‌های خطبه: )
سُدی (بر وزن دعا) به معنای مهمل است. گویند: آن حضرت اغلب اوقات در اوّل منبر می‌فرمود: «اتَّقُوا اللهَ، فَمَا خُلِقَ امْرءٌ عَبَثاً فَيَلْهُوَ، وَلاَ تُرِكَ سُدىً فَيَلْغُوَ» «از خدا بترسید هیچ شخصی بیهوده آفریده نشده تا لهو کند، و مهمل و به خود رها نشده تا لغو کاری نماید.» (شرح‌های حکمت: )
«سدی» چهار بار در «نهج» آمده است.


شش مورد از واژه سدو در نهج البلاغه آمده و واژه سدی چهار بار آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۵.    
۲. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۳۸، ص۲۵۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۸۳، حکمت ۵۷.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۶۵، حکمت ۶۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۷۹، حکمت ۶۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۴۷، حکمت ۶۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۳۸۱.    
۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۰۱.    
۹. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴۳، خطبه ۱۹۱.    
۱۰. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۸، خطبه ۱۸۶.    
۱۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۴، خطبه ۱۹۱.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۳، خطبه ۱۹۱.    
۱۳. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۷۰.    
۱۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۸۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۳۳.    
۱۶. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۵۱.    
۱۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۲۰.    
۱۸. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۶۸، حکمت ۳۵۹.    
۱۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۴۱، حکمت ۳۷۰.    
۲۰. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۵۴۰، حکمت ۳۷۰.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۹، حکمت ۳۷۰.    
۲۲. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۱۸.    
۲۳. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۱۹.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۷۹.    
۲۵. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۵۵.    
۲۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۰۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سَدو»، ج۱، ص۵۲۵.    






جعبه ابزار