• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سیدعبدالباقی بن محمدرحیم موسوی طبیب اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سیدعبدالباقی بن محمدرحیم موسوی طبیب اصفهانی، از شعرا و اطبای اصفهان در قرن دوازدهم هجری بوده است.



میرزاعبدالباقی موسوی طبیب اصفهانی فرزند میرزامحمّدرحیم حکیم‌باشی بن میرزامحمّدباقر بن میرزارضابزرگ بن حکیم احمد بن حکیم سلمان موسوی اصفهانی، شاعر ادیب در قرن دوازدهم هجری. از سلسله سادات حکیم سلمانی است که اصل آنها از جهرم فارس بوده و نسب سادات شاپورآباد اصفهان نیز به حکیم سلمان می‌رسد.
در سال ۱۱۲۷ق در اصفهان متولّد شده و پدرش به دستور افاغنه در سال ۱۱۳۷ق کشته شده است. طبیب اصفهانی در طبابت، ماهر و حاذق بوده و در رکاب نادرشاه به عنوان حکیم‌باشی و ندیم او به هند رفته و در آنجا با علی‌قلی‌خان لگزی متخلّص به «واله» مؤلف تذکره «ریاض الشعراء» ملاقات نموده است. طبیب از معاشرین و مصاحبین مشتاق اصفهانی است.


او در سال ۱۱۷۱ق وفات یافته و در تخت فولاد جنب لسان الارض (تکیه شهداء کنونی) مدفون گردید. مادّه تاریخ وفاتش را «صهبا» گوید:

کلک «صهبا» از پی تاریخ فوتش زد رقم «بزم جنّت منزل آن زبده سادات باد».


دیوان اشعاری دارد حاوی قریب دو هزار بیت که نمونه بهترین شعر فارسی بوده و به چاپ رسیده است. نسخه خطی دیوان طبیب در کتابخانه آیت‌اللّه گلپایگانی در قم موجود است. مثنوی به نام «محمود و ایاز» نیز گفته است. اشعار زیر از اوست:

"غمت در نهانخانه دل نشیند ••• به نازی که لیلی به محمل نشیند"
"به دنبال محمل چنان زار گریم ••• که از گریه‌ام ناقه در گل نشیند"
"خَلَد گر به پای خاری آسان برآرم ••• چه سازم به خاری که در دل نشیند"
"پی ناقه اش رفتم آهسته ••• ترسم غباری به دامان محمل نشیند".
[۱] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۱۸.
[۲] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۷۴۷-۷۴۸.
[۳] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۸۸.
[۴] اصفهان: کتاب جوانان، ص۲۳۸.
[۵] هدایت، رضاقلی‌خان، تذکره مجمع الفصحاء، ج۵، ص۷۱۹-۷۲۱.
[۶] بیگی حبیب‌آبادی، پرویز، تاملی در تذکره روز روشن، ص۴۹۹.
[۷] معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم آلاثار، ج۴، ص۱۲۰۹.
[۸] بیگدلی شاملو، لطف‌علی‌بیگ، تذکره آتشکده: نیمه دوم، صص ۵۸۴-۵۸۶.
[۱۰] سمرقندی، دولتشاه، تذکره الشّعراء، غنی، ص۸۳.
[۱۱] صدرائی خوئی، علی و ابوالفضل حافظیان بابلی، فهرست گلپایگانی، ج۲، ص۱۹۰۴.
[۱۲] واله داغستانی، علی‌قلی‌خان، ریاض الشعراء، ج۲، ص۱۲۹۳-۱۲۹۴.



۱. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۱۸.
۲. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۷۴۷-۷۴۸.
۳. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۸۸.
۴. اصفهان: کتاب جوانان، ص۲۳۸.
۵. هدایت، رضاقلی‌خان، تذکره مجمع الفصحاء، ج۵، ص۷۱۹-۷۲۱.
۶. بیگی حبیب‌آبادی، پرویز، تاملی در تذکره روز روشن، ص۴۹۹.
۷. معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم آلاثار، ج۴، ص۱۲۰۹.
۸. بیگدلی شاملو، لطف‌علی‌بیگ، تذکره آتشکده: نیمه دوم، صص ۵۸۴-۵۸۶.
۹. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذّریعه الی تصانیف الشیعه، ج۹، ص۶۴۴.    
۱۰. سمرقندی، دولتشاه، تذکره الشّعراء، غنی، ص۸۳.
۱۱. صدرائی خوئی، علی و ابوالفضل حافظیان بابلی، فهرست گلپایگانی، ج۲، ص۱۹۰۴.
۱۲. واله داغستانی، علی‌قلی‌خان، ریاض الشعراء، ج۲، ص۱۲۹۳-۱۲۹۴.



مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۱۰۱.    






جعبه ابزار