سیره (اصول)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سیره،
عادت مستمرّ مردم یا گروهی خاص بر انجام یا ترک کاری است.
کلمه «سیره»
اسم مصدر از ماده «سیر» و بر وزن «فِعله» است، که در
زبان عربی بر نوع دلالت می‌کند؛ برای مثال، «جَلسه» به معنای نشستن، ولی «جِلسه» به معنای سبک و نوع نشستن می‌باشد؛ بنابراین «سیر» یعنی رفتار، ولی «سیره» یعنی نوع و سبک رفتار.
سیره در
اصطلاح ، یعنی استمرار روش و شیوه مستمر عملی در میان مردم بر انجام کاری و یا ترک عملی. و اگر مراد از مردم (ناس) همه
عقلا باشد، این سیره را
سیره عقلا و اگر همه
مسلمین یا
پیروان مذهب و یا گروهی خاص از مسلمانان باشد آن را
سیره متشرعه می‌نامند.
سیره عقلایی گاهی برای اثبات حکم واقعی به کار می‌رود، مانند سیره عقلا بر این امر که حیازت سبب
ملکیت است و یا احراز رضایت قلبی مجوز تصرف در مال غیر است هر چند او اذن زبانی بر تصرف نداده باشد؛ مثال اول برای
احکام وضعی و مثال دوم برای
احکام تکلیفی است.
و گاهی سیره عقلایی برای اثبات
حکم ظاهری به کار می‌رود، مانند سیره عقلا بر این که
قول لغوی ،
ظواهر کتاب ،
خبر ثقه و غیر اینها
حجت می‌باشد.
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوين توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، برگرفته از مقاله «سیره».
