• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شاخه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





هر یک از انشعاب‌هاى ساقه گیاه را شاخه می‌گویند.از آن به مناسبت در بابهاى طهارت، حج، صلح، وقف، اطعمه و اشربه، احیاء موات و حدود سخن گفته‌اند.





۱.۱ - شاخه در کفن میت

گذاشتن دو شاخه تر و تازه بدون برگ در کفن میت مستحب است.

۱.۲ - حرمت قطع شاخه در حرم

قطع کردن شاخه درختى که ریشه در حرم دارد حرام است؛ هرچند شاخه در فضاى بیرون حرم باشد. همچنین است عکس آن.
[۳] المعتمد فى شرح المناسک ج۴، ص۲۶۹.

کفاره آن بنابر قول مشهور، قیمت شاخه قطع شده است.
[۵] المعتمد فى شرح المناسک ج۴، ص۲۷۰.


۱.۳ - قطع شاخه همسایه در ملک خود

اگر شاخه درختى به ملک همسایه سرایت کند، وى مى‌تواند آن را به ملک صاحب درخت بازگرداند و در صورت عدم امکان، آن را در محدوده ملک خود قطع کند. در اینکه بریدن شاخه باید با اذن مالک و با خوددارى وى با اذن حاکم شرع باشد یا نه و نیز در اینکه قطع آن بر مالک درخت واجب است یا نه، اختلاف مى‌باشد.

۱.۴ - وقف شاخه همراه با درخت

شاخه‌هایى که حکم میوه درخت را دارد، از منافع درخت به شمار مى‌رود و با وقف درخت شاخه‌ها نیز به ملک موقوف علیه منتقل مى‌شوند.

۱.۵ - حرمت استفاده از میوه شاخه دیگری

خوردن از میوه درخت دیگرى که شاخه هایش از دیوار بیرون زده، بدون رضایت صاحبش حرام است.
[۹] صراط النجاة (شیخ انصارى)، ص۲۷۵.

مگر آنکه باغ در کنار راه باشد که براى رهگذران با شرایطى جایز است.
[۱۱] توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۸۳۷.


۱.۶ - حکم شاخه در احیاء موات

حریم درخت کاشته شده در زمین موات در صورت موات بودن اطراف آن، محدوده‌اى است که شاخه و ریشه درخت بدانجا سرایت کرده یا زمینه سرایت دارد. بنابر این، کسى حق احیاى این محدوده را با کاشتن درخت و مانند آن ندارد.

۱.۷ - حکم تازیانه بر بیمار و مستحاضه با شاخه

اجراى حدّ تازیانه بر بیمار و مستحاضه تا زمان بهبود و پاک شدن، به تأخیر مى‌افتد و درصورتى که مصلحت در تعجیل باشد، مانند آنکه احتمال بهبود بیمار نرود، مشتى از شاخه‌هاى نازک درخت به تعداد تازیانه‌ها گرفته و یک بار بر بیمار مى‌زنند.


۱. جواهر الکلام ج۴، ص۲۳۳.    
۲. جواهر الکلام ج۱۸، ص۴۱۲- ۴۱۳    
۳. المعتمد فى شرح المناسک ج۴، ص۲۶۹.
۴. جواهر الکلام ج۲۰، ص۴۲۵.    
۵. المعتمد فى شرح المناسک ج۴، ص۲۷۰.
۶. الحدائق الناضرة ج۲۱، ص۱۴۰.    
۷. جواهرالکلام ج۲۶، ص۲۷۷-۲۷۸.    
۸. جواهر الکلام ج۲۸، ص۱۴.    
۹. صراط النجاة (شیخ انصارى)، ص۲۷۵.
۱۰. مستند الشیعة ج۱۵، ص۵۵.    
۱۱. توضیح المسائل مراجع ج۲، ص۸۳۷.
۱۲. جواهر الکلام ج۳۸، ص۵۲.    
۱۳. جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۳۹-۳۴۲.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۵۸۴-۵۸۵.    






جعبه ابزار