• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شیخ خلیل‌الله طالقانی اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



شیخ خلیل‌الله طالقانی اصفهانی، عالم فاضل، عارف کامل و ادیب شاعر قرن دوازدهم هجری در اصفهان می‌باشد.



شیخ خلیل اللَّه طالقانی، عالم فاضل، عارف کامل و ادیب شاعر در قرن دوازدهم هجری. [در اصفهان به تحصیل پرداخت و تا آخر عمر در این شهر ساکن بود.] شیخ محمّدعلی حزین در کودکی حدود سه سال به خدمت او می‌رسیده است. و در باب او می‌نویسد: «از افاضل اصحاب ایقان و مستغرق بحار عرفان. زلال چشمه انفس و آفاق و از حضیض علایق به اوج اطلاق رسیده بود. چهل سال کمابیش در یک خرقه و شبان‌روزی به یک دو لقمه چربش اکتفا نموده و کیفیّت ریاضات و سلوک زندگانی آن زنده جاودانی اتسّاع مقامی عظیم می‌خواهد. علوم ظاهر و باطن را جامع و نور شهود از سیمای او لامع بود. و گوشه عزلت در اصفهان اختیار و آخر از آنجا به ملاء اعلی انتقال نمود.»


این عالم ربّانی خطوط را زیبا می‌نوشت و کتاب‌های بسیاری را کتابت نموده و وقف بر طلاّب و اهل علم نمود. شعر نیز می‌سرود. حزین یادآور می‌شود که در کودکی شعرهایش را برای شیخ خلیل‌اللَّه می‌خوانده و تخلّص «حزین» را از او گرفته است.


سرانجام در حدود سال ۱۱۱۴ق در اصفهان وفات یافت و در بقعه علی بن سهل در طوقچی به خاک سپرده شد.


از آثارش:
۱. «رساله در علم مناظر و مرایا» ۲. «دیوان اشعار» ۳. «زاد السّبیل» در آداب سلوک ۴. «نظم کافیه» ابن حاجب.
این شعر از اوست:
‌ای شوخ بیا در دل درویش نشین ••••• کان نمکی، بر جگر ریش نشین
در هجر تو دامنم گلستان شده است ••••• یک دم به کنار کشته خویش نشین
[۱] آزاد کشمیری، محمدعلی، نجوم السماء، ص۱۹۵.
[۲] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، مزارات اصفهان، ص۳۲۴.
[۳] العجمی، فالح شبیب، صحف ابراهیم، ص۱۲۳.
[۴] حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابیطالب، تذکره المعاصرین حزین، ص۱۱۶-۱۱۷.
[۵] حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابیطالب، تذکره المعاصرین حزین، ص۲۴۶.
[۶] حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابیطالب، تاریخ و سفرنامه حزین، ص۱۵۳-۱۵۴.
[۷] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۱۰.
[۸] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۵۸۶-۵۸۷.
[۹] دوانی، علی، علّامه مجلسی بزرگمرد علم و دین، ص۲۲۶.
[۱۰] قمی، شیخ عباس، فوائد الرضویّه، ج۱، ص۱۱.
[۱۱] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الکواکب المنتشره، ص۲۴۶.



۱. آزاد کشمیری، محمدعلی، نجوم السماء، ص۱۹۵.
۲. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، مزارات اصفهان، ص۳۲۴.
۳. العجمی، فالح شبیب، صحف ابراهیم، ص۱۲۳.
۴. حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابیطالب، تذکره المعاصرین حزین، ص۱۱۶-۱۱۷.
۵. حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابیطالب، تذکره المعاصرین حزین، ص۲۴۶.
۶. حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابیطالب، تاریخ و سفرنامه حزین، ص۱۵۳-۱۵۴.
۷. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۱۰.
۸. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۵۸۶-۵۸۷.
۹. دوانی، علی، علّامه مجلسی بزرگمرد علم و دین، ص۲۲۶.
۱۰. قمی، شیخ عباس، فوائد الرضویّه، ج۱، ص۱۱.
۱۱. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الکواکب المنتشره، ص۲۴۶.



مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۸۸۱.    



جعبه ابزار