• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبّاد بن سلمان بصری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوسهل عبّاد بن سلمان بصری ضمری (م ۲۲۰ هـ)، از بزرگان معتزله بصره در قرن سوم هجری قمری بود.



ابوسهل عبّاد بن سلمان (سلیمان) بن علی بصری ضمری، اهل بصره و از شاگردان هشام بن عمرو فوطی، از داعیان معتزله بود و بخشی از دانش خویش را از وی فرا گرفت.
ابوسهل از بزرگان معتزله بصره بود و علی‌رغم آنکه از آرای ایشان حمایت می‌کرد، نظریه‌های منحصر به فردی داشت. وی معتقد بود که موضوعاتی از قبیل کافر، فاسق، امراض و مانند آن آفریده خدا نیست و خداوند بر افعال قبیح قدرت ندارد. ابوعلی جبّائی توانایی وی را در کلام ستوده، اما او را به کمی عقل متهم کرده است. ابوسهل با عبدالله بن محمد بن کُلاّب قطان، از متکلمان جبریه مناظراتی داشته و او را به خاطر عقایدش نصرانی دانسته است.
[۱۱] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۳۰.



ابوسهل در سال ۲۲۰ هـ درگذشت و آثاری از خود بر جای گذاشت که عبارت‌اند از: اثبات الجزء الذی لا یتجزّا انکار ان یخلق الناس افعالهم تثبیت دلالة الاعراض
[۱۳] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۱۵.
و الابواب.
[۱۴] مهدی لدین‌ الله، احمد بن یحیی، طبقات المعتزله، ص۷۷.



۱. ابن‌حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، ج۳، ص۳۲.    
۲. ابن‌حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، ج۳، ص۷۹.    
۳. ابن‌حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، ج۴، ص۱۴۹.    
۴. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۵۴۷.    
۵. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۵۵۱.    
۶. ابن‌حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل والأهواء و النحل، ج۳، ص۳۲.    
۷. ابن‌حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل والأهواء و النحل، ج۳، ص۷۹.    
۸. ابن‌حزم، علی بن احمد، الفصل فی الملل والأهواء و النحل، ج۴، ص۱۴۹.    
۹. بغدادی، عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، ص۱۴۷.    
۱۰. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۲۴.    
۱۱. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۳۰.
۱۲. سبحانی، جعفر، بحوث فی الملل و النحل، ج۳، ص۲۹۴.    
۱۳. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۱۵.
۱۴. مهدی لدین‌ الله، احمد بن یحیی، طبقات المعتزله، ص۷۷.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۲۲، برگرفته از مقاله «ابوسهل عبّاد بن سلمان بصری».






جعبه ابزار