عزب (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَزَب (به فتح عین و زاء) و
عُزوب (به ضم عین) از
واژگان قرآن کریم به معنای غائب شدن، مخفی شدن، دور شدن است. این کلمه دو بار در
قرآن مجید آمده است.
عَزَب و
عُزوب به معنی غائب شدن، مخفی شدن، دور شدن است. در
الصحاح گفته: «عَزَبَ عَنِّی فُلَانٌ: بَعُدَ وَ غَابَ»
در اقرب الموارد گفته: «عَزَبَ عَنْهُ عُزُوباً: بعد و غاب و خفی»
(وَ ما یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقالِ ذَرَّةٍ فِی الْاَرْضِ وَ لا فِی السَّماءِ) (...و هيچ چيز در
زمین و
آسمان، از پروردگار تو مخفى نمى‌ماند؛ حتّى به اندازه سنگينى ذرّه‌اى...)
(لا یَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقالُ ذَرَّةٍ فِی السَّماواتِ وَ لا فِی الْاَرْضِ) یعنی «از
علم و
قدرت خدا چیزی دور و غائب نمی‌شود و لو هم‌وزن ذرّه باشد.»
مثل:
(اِنَّ اللَّهَ لا یَخْفی عَلَیْهِ شَیْ‌ءٌ فِی الْاَرْضِ وَ لا فِی السَّماءِ) (هيچ چيز، نه در آسمان و نه در زمين، بر
خدا مخفى نمى‌ماند...)
در
نهج البلاغه خطبه ۱۳۸ فرموده:
«حَتَّی تَؤُوبَ اِلَی الْعَرَبِ عَوَازِبُ اَحْلَامِهَا.» «تا به عرب غائبات عقول آنها باز گردد.» و در
نامه ۴۵ خطاب به
دنیا می‌گوید:
«اعْزُبِی عَنِّی.» «از من دور شو.»
این کلمه فقط دو بار در قرآن مجید آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عزب»، ج۴، ص۳۳۷.
