• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عمر بن بندار تفلیسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تِفلیسی، عمر بن‌ بُندار، ملقب‌ به‌ کمال‌الدین‌ و مکنّا به‌ ابوالفتح‌، قاضی و اصولی و فقیه شافعی قرن هفتم‌. می‌باشد.



درباره‌ تاریخ‌ تولد وی اختلاف‌ هست‌؛ به‌ نوشته‌ سُبکی
[۱] عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، ج‌۸، ص‌ ۳۰۹، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.
تفلیسی در ۶۰۱ یا ۶۰۲ در تفلیس به‌ دنیا آمد، اما صَفَدی تاریخ‌ تولد وی را ۵۶۲ ذکر کرده‌ است.
از جزئیات‌ زندگی وی اطلاعی در دست‌ نیست.


وی مدتی همنشین‌ تقی‌الدین‌ ابوعمرو بن‌ صلاح‌ شهرزوری بود و از او علم آموخت.


تفلیسی بعد از تحصیلات‌ و تسلط‌ یافتن‌ بر فقه و اصول ، به‌ تدریس‌ و افتا پرداخت.
محیی‌الدین‌ نَووَی اصولِ فقه را از تفلیسی فرا گرفت.


تفلیسی مدت‌ها قاضی دمشق بود.
[۲] محمد بن‌ احمد ذهبی، العبر فی خبر من‌ غبر، ج‌ ۵، ص‌ ۲۹۹، ج‌ ۵، چاپ‌ صلاح‌الدین‌ منجد، کویت‌ ۱۳۸۶/۱۹۶۶.
[۳] عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، ج‌ ۸، ص‌ ۳۰۹، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.
[۴] ابن‌ عماد، شذرات ‌الذّهب‌ فی‌ اخبار من‌ ذهب، ج‌۵، ص‌۳۳۸.



بعد از حمله‌ تاتار و تسلط‌ هولاکوخان‌ مغول بر شام در ۶۵۴، تفلیسی نزد مغولان‌ احترام‌ بسیار یافت‌ و مقام‌ قضای شام‌، موصل‌ و جزیره‌ (ابن‌ عمر) به‌ او واگذار شد.


بعد از بیرون‌ کردن‌ تاتار از شام‌، مردم‌ او را به‌ طرفداری از قوم‌ مغول‌ متهم‌ کردند و وی ناگزیر دمشق‌ را ترک‌ کرد و به‌ حلب رفت.
در آن‌جا منصب‌ قضا را بر عهده‌ گرفت‌، اما پس‌ از مدت‌ کوتاهی عزل‌ شد و به‌ مصر رفت‌ و در مدرسه‌ عادلیه‌ به‌ تدریس‌ پرداخت.


وی در ۶۷۲ در قاهره از دنیا رفت.
[۵] محمد بن‌ احمد ذهبی، العبر فی خبر من‌ غبر، ج‌۵، ص‌۲۹۸ـ۲۹۹، ج‌ ۵، چاپ‌ صلاح‌الدین‌ منجد، کویت‌ ۱۳۸۶/۱۹۶۶.
[۶] عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، ج‌۸، ص‌۳۰۹ـ۳۱۰، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.
[۷] عبدالرحیم‌ بن‌ حسن‌ اسنوی، طبقات‌ الشافعیة‌، ج‌۱، ص‌۱۵۳، چاپ‌ کمال‌ یوسف‌ حوت‌، بیروت‌ ۱۴۰۷/۱۹۸۷.
[۸] ابن‌ کثیر، البدایة ‌والنهایة‌، ج‌۱۳، ص‌۲۶۷، بیروت‌ ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
[۹] ابن‌ عماد، شذرات ‌الذّهب‌ فی‌ اخبار من‌ ذهب، ج‌۵، ص‌۳۳۸.



(۱) ابن‌ عماد، شذرات ‌الذّهب‌ فی‌ اخبار من‌ ذهب.
(۲) ابن‌ کثیر، البدایة ‌والنهایة‌، بیروت‌ ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
(۳) عبدالرحیم‌ بن‌ حسن‌ اسنوی، طبقات‌ الشافعیة‌، چاپ‌ کمال‌ یوسف‌ حوت‌، بیروت‌ ۱۴۰۷/۱۹۸۷.
(۴) محمد بن‌ احمد ذهبی، العبر فی خبر من‌ غبر، ج‌ ۵، چاپ‌ صلاح‌الدین‌ منجد، کویت‌ ۱۳۸۶/۱۹۶۶.
(۵) عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.


۱. عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، ج‌۸، ص‌ ۳۰۹، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.
۲. محمد بن‌ احمد ذهبی، العبر فی خبر من‌ غبر، ج‌ ۵، ص‌ ۲۹۹، ج‌ ۵، چاپ‌ صلاح‌الدین‌ منجد، کویت‌ ۱۳۸۶/۱۹۶۶.
۳. عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، ج‌ ۸، ص‌ ۳۰۹، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.
۴. ابن‌ عماد، شذرات ‌الذّهب‌ فی‌ اخبار من‌ ذهب، ج‌۵، ص‌۳۳۸.
۵. محمد بن‌ احمد ذهبی، العبر فی خبر من‌ غبر، ج‌۵، ص‌۲۹۸ـ۲۹۹، ج‌ ۵، چاپ‌ صلاح‌الدین‌ منجد، کویت‌ ۱۳۸۶/۱۹۶۶.
۶. عبدالوهاب‌ بن‌ علی سُبکی، طبقات‌ الشافعیة‌ الکبری، ج‌۸، ص‌۳۰۹ـ۳۱۰، چاپ‌ محمود محمد طناحی و عبدالفتاح‌ محمد حلو، قاهره‌ ۱۹۶۴ـ۱۹۷۶.
۷. عبدالرحیم‌ بن‌ حسن‌ اسنوی، طبقات‌ الشافعیة‌، ج‌۱، ص‌۱۵۳، چاپ‌ کمال‌ یوسف‌ حوت‌، بیروت‌ ۱۴۰۷/۱۹۸۷.
۸. ابن‌ کثیر، البدایة ‌والنهایة‌، ج‌۱۳، ص‌۲۶۷، بیروت‌ ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
۹. ابن‌ عماد، شذرات ‌الذّهب‌ فی‌ اخبار من‌ ذهب، ج‌۵، ص‌۳۳۸.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «عمر بن بندار تفلیسی»، شماره۵۰۳۶.    






جعبه ابزار