• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غسل میت کودک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



به اجماع فقها غسل دادن میّت مسلمان، واجب کفایی است. اگر میّت، کودک باشد باید او را مانند بزرگ‌ترها غسل داد، حتی طفلی که یکی از والدین او، مسلمان باشند و نیز لقیط دارالاسلام و طفل اسیر که به حکم تبعیّت، مسلمان می‌باشد، باید غسل داده شود.
به اتفاق فقها غسل کودک سقط شده‌ای که تام الخلقه و زنده متولد شده، واجب است، و باید از زمان انعقاد نطفه او چهار ماه و یا بیش‌تر گذشته باشد. در غسل دادن میّت، مماثلت شرط است، یعنی مرد را مرد، و زن را زن غسل دهد، این حکم در مورد کودکانی که سه سال یا کم‌تر دارند استثناء شده است.



به اجماع فقها، غسل (غسل با فتح اوّل، به معنی شستن است و با ضم، اسم مصدر است.و در اصطلاح فقهاء، عبارت است از: شستن تمام بدن با آب پاک با شرایط معیّن.) دادن میّت مسلمان، واجب کفایی است. شیخ مفید در این‌باره می‌نویسد: «غسل دادن اموات، اعمّ از مردان و زنان و اطفال، در دین اسلام واجب است».
شیخ طوسی در این‌باره می‌گوید: «اگر میّت، کودک باشد باید او را مانند مردان غسل داد و مانند آنها کفن و حنوط نمود».

حتی طفلی که یکی از والدین او، مسلمان باشند و نیز لقیط دارالاسلام و طفل اسیر که به حکم تبعیّت، مسلمان می‌باشد، باید غسل داده شود. مستند این حکم نیز عموم و اطلاق روایات وارد شده می‌باشد.


چنان که بیان شد غسل میّت کودکی که تام الخلقه و زنده متولد شده، واجب است، هرچند بعد از تولد فوراً بمیرد. امّا حکم غسل کودکی که سقط شده، بدین قرار است: چنان‌چه از زمان انعقاد نطفه او چهار ماه و یا بیش‌تر گذشته باشد، به اتفاق فقها باید غسل داده شود.

زراره از امام صادق (علیه‌السّلام) نقل می‌کند که فرموده است: کودک سقط شده در صورتی که چهار ماه از زمان انعقاد او گذشته، باید غسل داده شود. «اَلسِّقْطُ اِذٰا تَمَّ اَرْبَعَةُ اَشْهُرٍ غُسِّلَ» روایات دیگری هم در این‌باره وجود دارد.
و چنان‌چه کم‌تر از چهار ماه از زمان انعقاد نطفه او می‌گذرد، غسل ندارد، بلکه باید او را در پارچه‌ای پیچید و دفن نمود.


به اجماع فقها، در غسل دادن میّت، مماثلت شرط است، به این معنی که لازم است غسل میّت مرد را، مرد انجام دهد و میّت زن را، زن به‌عهده بگیرد، البتّه مرد می‌تواند همسر خود را غسل دهد و بالعکس.
این حکم در مورد کودکانی که سه سال یا کم‌تر دارند استثناء شده، از این‌رو بسیاری از فقیهان تصریح نموده‌اند اگر دختری که سه سال یا کم‌تر دارد فوت کند، و زنی نباشد که او را غسل دهد، مرد می‌تواند او را غسل دهد، همچنین اگر پسر سه ساله یا کوچک‌تر، فوت کند، زن می‌تواند او را غسل دهد.


۱. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۳۱۲.    
۲. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳، ص۲.    
۳. ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر، ج۱، ص۱۶۸.    
۴. شهید اول، محمد بن جمال‌الدین، ذکری الشیعه، ج۱، ص۳۰۳.    
۵. علامه حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، ج۱، ص۲۲۲.    
۶. مفید، محمد بن محمد، المقنعة، ص۵۰.    
۷. مفید، محمد بن محمد، المقنعة، ص۸۲.    
۸. طوسی، محمد بن حسن، النهایة، ص۴۱.    
۹. محقق ثانی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۱، ص۳۵۶.    
۱۰. خوئی، سیدابوالقاسم، موسوعة الامام الخویی، ج۸، ص۳۱۳.    
۱۱. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲، ص۴۸۷، باب ۳ من ابواب غسل المیّت، ح۲.    
۱۲. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲، ص۵۰۶-۵۰۷، باب ۱۴، ح۳.    
۱۳. محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۱، ص۳۰.    
۱۴. علامه حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، ج۱، ص۲۲۲.    
۱۵. شهید اول، محمد بن جمال‌الدین، ذکری الشیعه، ج۱، ص۳۱۵.    
۱۶. امام خمینی، سیدروح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۶۹.    
۱۷. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲، ص۵۰۲، باب۱۲ من ابواب غسل المیت، ح۴.    
۱۸. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲، ص۵۰۲، باب۱۲ من ابواب غسل المیت، ح۲-۳.    
۱۹. مفید، محمد بن محمد، المقنعة، ص۸۳.    
۲۰. محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۱، ص۳۰.    
۲۱. محقق حلی، جعفر بن حسن، المعتبر، ج۱، ص۳۲۰.    
۲۲. موسوی عاملی، سیدمحمد، مدارک الاحکام، ج۲، ص۷۶-۷۷.    
۲۳. امام خمینی، سیدروح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۶۹.    
۲۴. حکیم، سیدمحسن، مستمسک العروة الوثقی، ج۴، ص۷۷.    
۲۵. امام خمینی، سیدروح‌الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۷۱-۷۲.    



انصاری، قدرت‌الله، احکام و حقوق کودکان در اسلام، ج۲، ص۱۱۳-۱۱۴، برگرفته از بخش «فصل یازدهم اعتقادات کودک»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۱۲/۱۹.    


رده‌های این صفحه : غسل میت | فقه کودک | مباحث فقهی




جعبه ابزار