• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قاعده حسن عقاب مع البیان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حکم عقل به حسن عقاب مکلّف عاصی بعد از تنجّز تکلیف است.



قاعده حسن عقاب مع البیان، مقابل قاعده قبح عقاب بلا بیان می‌باشد. این قاعده از قواعد عقلی و مبتنی بر پذیرش حسن و قبح عقلی بوده و عبارت است از حکم عقل به پسندیده بودن عقاب مکلفی که تکلیفی منجّز شده بر خود را، بدون عذر مخالفت نماید.
بنابراین، در جایی که میان آمر و مامور رابطه عبودیت وجود دارد و اوامر آمر طبق مصالح و مفاسد واقعی و بر اساس مصلحت مامور مکلف صادر شده و آمر اوامر خود را بعد از انشا به مامور ابلاغ نموده، اگر مکلف بدون عذر ( اضطرار ، اجبار ، اکراه و غیره) با آن مخالفت کند، عقل در چنین جایی به پسندیده بودن مؤاخذه و عقاب او حکم می‌کند، هر چند به لزوم آن حکم نمی‌کند.
[۱] مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۹۵.



۱. مبادی الوصول الی علم الاصول، علامه حلی، حسن بن یوسف، ص۹۵.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۱۶، برگرفته از مقاله «قاعده حسن عقاب مع البیان».    



جعبه ابزار