• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَبَس (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَبَس: (آتیکُمْ مِّنْها بِقَبَسٍ)
«قَبَس» (بر وزن قفس) به معنای مختصری از آتش است که از مجموعه‌ای جدا می‌کنند و با توجّه به این که معمولًا مشاهده آتش در بیابان‌ها نشان می‌دهد که جمعیتی گرد آن جمع‌اند و یا این که شعله‌ای را بر جای بلندی روشن ساخته‌اند که کاروانیان در شب راه را گم نکنند و با توجّه به تعبیرات دیگر استفاده می‌شود که موسی‌ با همسر و فرزند خود در شبی تاریک از بیابان عبور می‌کرده، شبی سرد و ظلمانی، که راه را گم کرده بود.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با قَبَس:

۱.۱ - آیه ۱۰ سوره طه

(اِذْ رَاَی نَارًا فَقَالَ لِاَهْلِهِ امْکُثُوا اِنِّی آنَسْتُ نَارًا لَّعَلِّی آتِیکُم مِّنْهَا بِقَبَسٍ اَوْ اَجِدُ عَلَی النَّارِ هُدًی) (هنگامی که از دور آتشی مشاهده کرد و به خانواده خود گفت:‌اندکی درنگ کنید که من آتشی دیدم؛ شاید شعله‌ای از آن برای شما بیاورم؛ یا به وسیله این آتش راهی پیدا کنم.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه قبس - با دو فتحه - به معنای شعله است که به وسیله نوک چوب یا مانند آن از آتشی دیگر گرفته شود. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )

۱.۲ - آیه ۷ سوره نمل

(اِذْ قَالَ مُوسَی لِاَهْلِهِ اِنِّی آنَسْتُ نَارًا سَآتِیکُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ اَوْ آتِیکُم بِشِهَابٍ قَبَسٍ لَّعَلَّکُمْ تَصْطَلُونَ) (به خاطر بیاور هنگامی را که موسی به خانواده خود گفت: من آتشی از دور دیدم؛ همین جا توقف کنید؛ به زودی خبری از آن برای شما می‌آورم، یا شعله آتشی تا گرم شوید.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه قبس به معنای آن مقدار آتشی است که از آتشی دیگر برداری‌. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. طه/سوره۲۰، آیه۱۰.    
۲. نمل/سوره۲۷، آیه۷.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۲.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۹۴.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۱۹۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۴۳۱.    
۷. طه/سوره۲۰، آیه۱۰.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۲.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۹۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۳۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۹.    
۱۳. نمل/سوره۲۷، آیه۷.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۷۷.    
۱۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۵۲.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۸۶.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۴۲.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۸۰.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۰.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قَبَس»، ص۴۳۳.    






جعبه ابزار