• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لزوم منطقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



لزوم منطقی، یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به‌معنای ارتباط دو قضیه بدون قابلیت افتراض انفکاک؛ به دلیل لزوم تناقض است.



لزوم و ملازمه بین دو چیز را به دو قسم کرده‌اند:
۱. لزوم منطقی؛
۲. لزوم واقعی.

۱.۱ - قسم اول

لزوم منطقی، نوعی ارتباط بین دو قضیه یا مجموعه قضایا است به نحوی که فرض جدائی و انفکاک بین آنها مستلزم تناقض می‌گردد. مانند لزوم و ملازمه میان "مثلث" و "سه ضلعی بودن"، که فرض "مثلثِ فاقد سه ضلع" ذاتاً مستلزم تناقض است.

۱.۲ - قسم دوم

لزوم واقعی، عبارت است از علاقه سببیت بین دو چیز به نحوی که هر وقت ملزوم در خارج موجود شود لازم نیز موجود شود مانند: احراق که لازم وجود خارجی آتش است، یا مرگ که لازم وجود خارجی استعمال افیون است.


فرق لزوم واقعی و لزوم منطقی این است که در لزوم واقعی، به خلاف لزوم منطقی، فرض انفکاک و جدائی، ذاتاً مستلزم تناقض نیست. مثلاً فرض عدم احراق برای آتش، و عدم غلیان و جوش آمدن آب برای حرارت مستلزم تناقض نیست.
[۱] صدر، محمدباقر، الاسس المنطقیة للاستقراء، ص۳۷.



در تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است:

• صدر، محمدباقر، الاسس المنطقیة للاستقراء.


۱. صدر، محمدباقر، الاسس المنطقیة للاستقراء، ص۳۷.



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «لزوم منطقی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۱۰.    



جعبه ابزار