• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مباحث فی علوم القرآن‌ (مناع القطان‌)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کتاب مباحث فی علوم القرآن نوشته مناع خلیل القطان ؛ رئیس دانشکده علوم قضایی ریاض عربستان و به زبان عربی و در موضوع علوم قرآنی است.



مؤلف در این کتاب سعی نموده است که بیشتر مباحث علوم قرآن را مطرح و بررسی نماید از جمله: تعریف علوم قرآن- وحی- اسباب نزول - نزول قرآن جمع آوری قرآن- قواعدی که مفسر به آن نیاز دارد، معرفی مفسران مشهور و... روش وی در کتاب، این است که پس از طرح موضوع بحث بعضی از نظرات موافق و مخالف را ذکر آنگاه نظر خود را ارائه می‌نماید این کتاب تا کنون سه مرتبه به چاپ رسیده و همانطوریکه مؤلف آن در مقدمه چاپ سوم می‌گوید در چاپ دوم و سوم سعی نموده نواقص آن را برطرف و بعضی از مطالب را به آن بیفزاید. از جمله مباحثی که در این کتاب مطرح شده ولی در دیگر کتابها کمتر یافت می‌شود بحث مثالهای قرآن و جدلهای آن است. که با ذکر شواهدی از قرآن به خوبی مورد بررسی قرار گرفته است.


کتاب دارای دو مقدمه (چاپ دوم و سوم) و ۲۶ فصل می‌باشد فهرست کلی مطالب فصول آن به قرار زیر است: تعریف علوم قرآنی و چگونگی سیر تکاملی آن، قرآن (تعریف و اسامی آن)، وحی (کیفیت و اقسام آن)، مکی و مدنی ، شناخت اولین و آخرین آیه و سوره ایی که نازل شده، اسباب نزول، نزول قرآن، جمع آوری قرآن و ترتیب آن، نزول قرآن بر هفت حرف، قرائت‌ها و قاریان (قرآن)، قواعدی که مفسر به آن نیاز دارد، فرق بین محکم و متشابه ، عام و خاص ، ناسخ و منسوخ ، مطلق و مقید ، منطوق و مفهوم ، اعجاز قرآن ، مثال‌های قرآن، قسم‌های قرآن ، جدل قرآن ، قصه‌های قرآن، ترجمه قرآن، تفسیر و تاویل، شروط مفسر و آداب آن، سیر تطور و تکامل تفسیر، معرفی بعضی از مفسران مشهور.


برخی از ویژگی‌های کتاب به شرح ذیل است:
۱. فصل هفدهم: در این فصل پیرامون اعجاز قرآن بحث می‌نماید و یکی از موارد اعجاز که اعجاز علمی قرآن مورد بررسی قرار داده آیاتی را که از آنها اعجاز علمی استفاده می‌شود ذکر می‌نمایند.
۲. فصل سوم: در این فصل بعد از بیان معنی وحی شبهات منکرین وحی به خوبی بیان و جواب آنها داده شده است.
۳. فصل دوم: در تعریف قرآن- پس از بیان اسماء و صفات قرآن- فرق بین حدیث قدسی ، حدیث نبوی و قرآن- همراه با شواهدی از کلام پیامبر صلی‌الله‌علیه‌ و‌آله‌وسلّم توضیح داده شده است.
۴. فصل پنجم- شناخت اولین و آخرین آیه و سوره ایی که بر پیامبر نازل شده- سه فائده برای شناخت آنها ذکر می‌نماید.
۵. فصل یازدهم: قواعدی که مفسر به آن نیاز دارد. در این فصل پس از بررسی قواعد مذکور بعضی از افعال که دارای معنای نزدیکی به یکدیگر می‌باشند همچون خوف و خشیت ابتاء و اعطاء و... مورد بررسی قرار گرفته است.
۶. فصل هیجدهم: مثالهای قرآن- در این قسمت پس از تعریف مثل و اقسام آن انواع مثل‌ها را همراه با ذکر نمونه شرح می‌دهند و در پایان ۸ فایده برای آوردن مثال ذکر می‌کنند.
۷. فصل بیستم: در این فصل جدلهای قرآن را مورد بررسی قرار می‌دهند. از جمله روش قرآن در مناظره و انواع مناظرات قرآنی .


این کتاب به زبان عربی و یک جلد است که شامل ۴۰۰ صفحه و دارای مشخصات ذیل است: ۱. کاغذ: اعلاء ۲. نوع چاپ: کامپیوتری ۳. جلد: گالینگور ۴. نوبت چاپ: سوم ۵. تاریخ انتشار: سال ۱۴۲۱ هجری قمری ۶. ناشر: مؤسسة الرسالة للطباعة و النشر، بیروت ۷. دارای دو مقدمه از طرف مؤلف ۸.دارای فهرست موضوعات و منابع ۹. هرکجا در متن نامی از افراد برده شود در اکثر مواقع، در پاورقی شرح مختصری برای او ارائه می‌دهد. ۱۰. نام کتاب: مباحث فی علوم القرآن. ۱۱. مؤلف: مناع خلیل القطان


۱. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۲۶۴.    
۲. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۲۶.    
۳. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۱۳.    
۴. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۶۵.    
۵. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۱۹۸.    
۶. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۲۹۰.    
۷. مباحث فی علوم القران لمناع القطان، مناع القطان، ج۱، ص۳۰۹.    



نرم افزار مشکات الانوار‌، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.


رده‌های این صفحه : علوم قرآنی | کتاب شناسی




جعبه ابزار