مبین بالغیر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مبیَّن بالغیر،
لفظ دارای دلالت روشن بر مراد متکلم به کمک ضمیمه باشد. و در
اصول فقه کاربرد دارد.
هرگاه دلالت
لفظ بر معنایش به خودی خود اجمال و ابهام داشته باشد، ولی با انضمام دلیل دیگر به آن، روشن گردد، آن را مبیَّن بالغیر گویند.
مانند:«اکرم العلماء الاّ بعضهم» که در این جا «بعض» مجمل است و با انضمام کلامی دیگر، مانند:«لا تکرم زیدا العالم» معنای آن روشن شده و اجمال از میان می رود، و یا مانند آیه:(و آتوا الزکاة) که از این نظر مقدار نصاب زکات، مجمل است، اما با این کلام
پیامبر (صلی الله علیه وآله) روشن می شود:«فیما سقت السماء، العُشر و فیما سقی بالدلو فنصف العشر» به آن چه از آسمان سیراب می شود یک دهم و به آن چه به وسیله دلو آب داده می شود یک بیستم به عنوان زکات داده شود».
فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۸۶، برگرفته از مقاله «مبیَّن بالغیر».
