• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن عبدالسلام‌ خشنی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام خشنی (۲۱۸-۲۸۶ق)، از شاعران، ادیبان و محدثان قرن سوم هجری قمری در اندلس بود.



ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام بن ثعلبه خشنی‌ اندلسی قرطبی، به سال ۲۱۸ق در قرطبه متولد شد و پس از دوران کودکی و نوجوانی برای فراگیری علوم به شهرهایی سفر نمود. ابتدا در بصره علم حدیث را از کسانی همچون محمد بن بشار بندار، نصر بن علی جهضمی و دیگران آموخت و ابوحاتم سهل بن محمد سجستانی، عباس بن فرج ریاشی و ابواسحاق زیادی را ملاقات نمود و بسیاری از کتاب‌های لغت را از آنها فرا گرفت. سپس به بغداد سفر کرد و کتاب‌های ابوعبید قاسم بن سلام را استنساخ نمود و پس از آن به مکه رفت و از محمد بن یحیی بن ابی عمر عدنی بهره گرفت. خشنی در مصر نیز از سلمة بن شبیب، محمد بن عبدالرحیم برقی و دیگران علم آموخت و سرانجام با کوله باری از علوم حدیث، لغت و شعر جاهلی، پس از ۲۵ سال دوری از وطن به‌ اندلس بازگشت و حال خود را در غربت در قالب شعری توصیف نمود. افراد بسیاری در‌ اندلس از او بهره بردند که از جمله می‌توان به اسلم بن عبدالعزیز بن‌ هاشم و قاسم بن اصبغ بیانی اشاره نمود.


خشنی دارای زبانی فصیح و گشاده بود و هماره از حاکمان دوری می‌جست. هنگامی که امیر محمد او را برای امر قضاوت فراخواند، از پذیرش آن پوزش خواست. او در فقه اطلاع چندانی نداشت، ولی در حفظ لغت و نقل حدیث فردی نامدار و امین بود.


وی سرانجام در رمضان سال ۲۸۶ق از دنیا رفت. شرح کتاب الحدیث اثر اوست.


۱. ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۱۶.    
۲. ابن عمیره، احمد بن یحیی، بغیة الملتمس، ص۱۰۳.    
۳. حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس، ص۶۹.    
۴. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۱۶۰.    
۵. ابن فرضی ازدی، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ العلماء و الرواة للعلم بالاندلس، ج۲، ص۱۷.    
۶. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۲۱.    
۷. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۶۳.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۵۹.    
۹. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۱، ص۲۷۲.    
۱۰. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، طبقات الحفاظ، ص۲۸۸.    
۱۱. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۴۴۶.    
۱۲. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۵، ص۱۳۹.    
۱۳. مقری تلمسانی، احمد بن محمد، نفح الطیب، ج۲، ص۲۳۶.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۹۱، برگرفته از مقاله «محمد خشنی».






جعبه ابزار