• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مخصص مجمل مصداقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مخصص مجمل مصداقی، مخصص دارای اجمال از ناحیه مصداق است.



مخصص مجمل مصداقی، آن است که اجمال و ابهام دلیل خاص، از ناحیه مصداق می‌باشد؛ به این معنا که مفهوم دلیل خاص، کاملا روشن است، اما در ناحیه مصداق، اجمال وجود دارد که آیا این فرد به خصوص که عنوان عام شامل آن می‌شود، در عنوان خاص داخل شده و از تحت حکم عام بیرون رفته است یا خیر.

۱.۱ - مثال

اگر مولا بگوید: «اکرم العلماء» و سپس بگوید: «لا تکرم الفساق منهم»، روشن است که «فاسق» به کسی اطلاق می‌شود که یا مرتکب گناه کبیره شود یا اصرار بر صغیره نماید، ولی معلوم نیست آیا زید عالم، مرتکب کبیره شده یا اصرار بر صغیره داشته است یا نه؛ در این جا، اجمال در مصداق مخصص است و از آن به شبهه مصداقیه تعبیر می‌شود. و یا مانند این که دانسته شود « ید امانی » ضمان آور نیست و « ید عدوانی » ضمان آور است و در خارج مالی در دست کسی تلف شود ولی شک به وجود آید که آیا ید او امانی است یا عدوانی.
[۳] مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۹۱.
[۴] مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۹۴.



۱. اصول الاستنباط، حیدری، علی نقی، ص۱۳۹.    
۲. اصول الاستنباط، حیدری، علی نقی، ص۱۴۲.    
۳. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۹۱.
۴. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۹۴.
۵. مقالات الاصول، عراقی، ضیاء الدین، ج۱، ص۴۳۹.    
۶. الموجز فی اصول الفقه، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۱، ۲، ص۱۹۹.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۱۳، برگرفته از مقاله «مخصص مجمل مصداقی».    

رده‌های این صفحه : مخصص مجمل‌




جعبه ابزار