• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مد در علم تجوید

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مد (تجوید) به کشیدن صوت در حروف مدی ، بیش از میزان طبیعی اطلاق می‌شود.



کلمه «مد» در علم تجوید ، یعنی امتداد صوت در حروف مدی، بیش از میزان طبیعی.


حروف مد عبارتند از: الف؛ واو ساکن ماقبل مضموم؛ یای ساکن ماقبل مکسور. پس اگر مثلا کلمه «شاء» را با الف کشیده تلفظ کنیم، گویند «الف» را مد داد. در بیان دیگری از مد گفته‌اند مد، کشیدن صوت به اندازه چهار یا پنج برابر طبیعی است.


در مقابل مد، « قصر » به معنای حبس و کوتاهی است. «قصر» در تجوید به معنای ادای حرف مد به میزان طبیعی و معمول است. با این بیان شاید بتوان «قصر» را «مد طبیعی» دانست.


ذکر آن لازم است که مد از موارد اجماعی است که همه قراء به آن اعتقاد دارند و از زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نیز مورد توجه و عنایت بوده است؛ اما آن چه مورد اختلاف است میزان کشش است که بین سه، چهار و یا پنج برابر حالت طبیعی است.


مد به دو صورت است:
۱. مد لازم : کشیدن صدای حروف به اندازه گشودن یا بستن چهار انگشت دست به ترتیب (یک به یک)؛ مثل «جا»؛
۲. مد جایز : کشیدن صدای حروف به اندازه دو انگشت ؛ مثل: «بما انزل».
[۲] بیگلری، حسن، سرالبیان فی علوم القرآن، ص۱۷۸.
[۳] نصر، عطیه قابل، غایة المریدفی علم التجوید، ص۸۹.
[۴] موسوی بلده، محسن، حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم، ج۲، ص (۹۷-۹۸).
[۵] صبره، علی، العقدالفریدفی فن التجوید، ص۹۹.
[۶] جمعی از محققان، التجوید، ص ۳۸-۴۰.
[۷] محسن، محمدسالم، الرائدفی تجویدالقرآن، ص۳۰.



۱. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص ۳۳۳-۳۳۹.    
۲. بیگلری، حسن، سرالبیان فی علوم القرآن، ص۱۷۸.
۳. نصر، عطیه قابل، غایة المریدفی علم التجوید، ص۸۹.
۴. موسوی بلده، محسن، حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم، ج۲، ص (۹۷-۹۸).
۵. صبره، علی، العقدالفریدفی فن التجوید، ص۹۹.
۶. جمعی از محققان، التجوید، ص ۳۸-۴۰.
۷. محسن، محمدسالم، الرائدفی تجویدالقرآن، ص۳۰.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«مد (تجوید)».    



جعبه ابزار