• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مدفن حضرت آدم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


با توجه به روایات گوناگون، برخی محل دفن حضرت آدم (علیه‌السلام) را شهر مکه، و برخی شهر نجف می‌دانند. هم‌چنین درباره جسم بزرگ حضرت آدم (علیه‌السلام)، در برخی روایات ایشان، انسانی بسیار بلند قد معرفی شده است.


در مورد محل دفن حضرت آدم (علیه‌السلام) نقل‌های تاریخی و روایات مختلفی وجود دارد.
بسیاری از روایات محل دفن آن ‌حضرت را حرم خداوند (شهر مکه و مناطق مشخص پیرامون) بیان کردند: «عِدَّهٌ مِنْ اَصْحَابِنَا عَنْ اَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ اَبِی نَجْرَانَ عَنِ الْمُفَضَّلِ عَنْ جَابِرٍ عَنْ اَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: صَلَّی فِی مَسْجِدِ الْخَیْفِ سَبْعُمِائَهِ نَبِیٍّ وَ اِنَ‌ مَا بَیْنَ‌ الرُّکْنِ‌ وَ الْمَقَامِ‌ لَمَشْحُونٌ‌ مِنْ‌ قُبُورِ الْاَنْبِیَاءِ وَ اِنَّ آدَمَ لَفِی حَرَمِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ».
[۱] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۴، ص۲۱۴، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    

اما روایات دیگر محل دفن حضرت آدم (علیه‌السلام) را شهر نجف و با محل دفن حضرت علی (علیه‌السلام) یکی می‌دانند.
[۲] طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۲۳، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    

اما همان‌گونه که در برخی روایات بیان شده است، تعارضی بین روایات نیست؛ زیرا در همین روایتی که محل دفن حضرت آدم کوفه (نجف) بیان شده است، راوی از امام می‌پرسد: معروف این است که آدم در حرم خدا دفن شده است؛ چگونه می‌فرمایید در نجف است؟ امام در جواب می‌فرماید: «در جریان طوفان نوح، تابوت حضرت آدم (علیه‌السلام) نمایان شد و حضرت نوح (علیه‌السلام) تابوت آدم (علیه‌السلام) را همراه خود به کوفه آورد و در آن‌جا دفن کرد».
[۳] طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۲۳، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    


این‌که آیا حضرت آدم (علیه‌السلام) دارای جسم بزرگی بوده است یا نه؟ در برخی روایات حضرت آدم، انسانی بسیار بلند قد معرفی شده است؛ چنان‌که در بعضی از آن‌ها قامت آدم (علیه‌السلام) را تا ۷۰ ذراع، یعنی حدود ۳۵ متر
[۴] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۸، ص۲۳۳، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
و در برخی روایات ۶۰ ذراع، یعنی ۳۰ متر
[۵] راوندی، قطب‌الدین، قصص الانبیاء (علیه‌السلام)، ص۶۹، مشهد، مرکز پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
بیان کرده‌اند.

روایتی نیز بدین مضمون وجود دارد که: قبر امام علی (علیه‌السلام) در نجف مابین سینه و سر حضرت نوح (علیه‌السلام) از طرف قبله است.
[۶] مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۹۷، ص۲۵۰، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    


گفتنی است برخی این روایات را نه از نظر سند قابل پذیرش می‌دانند و نه از نظر دلالت و محتوا.
[۷] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱۵، ص۵۳۳، پاورقی، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ‌۱۴۲۹ق.    

در آن‌جا چنین آمده است: «اعلم انّ هذا الحدیث من معضلات الاحادیث و فیه وجوه من الاشکالات، ولکن ذکرها و الاجوبه عنها لا یسعه المقام».
[۸] فیض کاشانی، محسن، الوافی، ج۲۶، ص۳۱۴ ۳۱۵.    
[۹] مجلسی، محمدباقر، مرآه العقول، ج۲۶، ص۱۷۱ ۱۷۷.    
[۱۰] مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی (الاصول و الروضه)، ج۱۲، ص۳۱۶، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.    

به علاوه، وثاقت مقاتل بن سلیمان ثابت نشده است.
[۱۱] شیخ طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، ص۱۴۶.    
[۱۲] برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، ص۴۶.    
[۱۳] شیخ طوسی، محمد بن حسن، رجال الکشی، ص۳۹۰.    

علامه شعرانی نیز در مورد این حدیث می‌گوید: «(مقاتل بن سلیمان) بتری عامی ضعیف لا یحتج بقوله و لا یلزمنا التکلف فی تصحیح روایته». ‌
[۱۴] مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی (الاصول و الروضه)، ج۱۲، ص۳۱۶، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.    


۱. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۴، ص۲۱۴، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۲. ↑ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۲۳، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۳. ↑ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۲۳، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۴. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۸، ص۲۳۳، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۵. ↑ راوندی، قطب‌الدین، قصص الانبیاء (علیه‌السلام)، ص۶۹، مشهد، مرکز پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۶. ↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۹۷، ص۲۵۰، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۷. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱۵، ص۵۳۳، پاورقی، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ‌۱۴۲۹ق.    
۸. ↑ فیض کاشانی، محسن، الوافی، ج۲۶، ص۳۱۴ ۳۱۵.    
۹. ↑ مجلسی، محمدباقر، مرآه العقول، ج۲۶، ص۱۷۱ ۱۷۷.    
۱۰. ↑ مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی (الاصول و الروضه)، ج۱۲، ص۳۱۶، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.    
۱۱. ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، ص۱۴۶.    
۱۲. ↑ برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، ص۴۶.    
۱۳. ↑ شیخ طوسی، محمد بن حسن، رجال الکشی، ص۳۹۰.    
۱۴. ↑ مازندرانی، محمدصالح بن احمد، شرح الکافی (الاصول و الروضه)، ج۱۲، ص۳۱۶، تهران، المکتبه الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.    


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مدفن حضرت آدم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۲/۰۹.    



جعبه ابزار